U dugačkom i skupom ratu u Vijetnamu, učestvovao je i kapetan, Gaj Gruters, koji se posle završene obuke za pilotiranje borbenim avionima, prijavio kao dobrovoljac za odlazak u Vijetnam. Pre nego što je uhvaćen i zarobljen, obavio je 400 zadataka. Kada mu je avion oboren i kada se spustio padobranom u udaljeni deo severnog Vijetnama, krio se samo 45 minuta pre nego što su ga Vijetnamci pronašli.
Kapetan Gaj Gruters kaže da se dobrovoljno prijavio u rat u Vijetnamu da bi sprečio širenje kominizma u svetu. U Vijetnamu je proveo skoro 6 godina u užasnim uslovima u tamošnjim zatvorima. U Vijetnam je otišao početkom 1967., i obavio je 400 ratnih operacija, a bio je oboren dva puta.
“Prvi put su me našli hrabri pripadnici helikopterske jedinice. Drugi put, kopilot i ja smo bili sasvim sami iznad Severnog Vijetnama…Morali smo da se katapultiramo. Doveli su me u vojnu bazu koja se nalazila na putu za Hanoj. Tamo su dovodili brojne zarobljene Amerikance. Ostali smo tamo oko nedelju dana i onda su nas kamionom prebacili na sever zemlje u zatvor zvan
„Hanoj Hilton”. Za nešto više od pet godina promenio sam ukupno 6 zatvora.“
Hanoj Hilton je bio prvi zatvor u koji su svi zarobljenici dovođeni, objašnjava Gaj Gruters, i tamo su ih mučili jer su se Vijetnamci nadali da će tako dobiti podatke koji su ih zanimali – tehničke detalje o avionima, podatke o američkim namerama i ciljevima ostalih učesnika rata, da li će se uskoro preduzeti neka ozbiljnija vojna akcija, ko je bio saputnik u avionu, ko je bio komandant jedinice...Gaj Gruters kaže da su Vijetnamci na isti način mučili sve pilote bez obzira na to iz koje zemlje su dolazili.
“Rečeno nam je da trpimo mučenje i pre nego što se onesvestimo, što je bilo sasvim normalno, da odgovorimo na pitanja. Smeli smo samo da kažemo ime, čin, vojni broj i datum rođenja. To je predviđeno Ženevskom konvencijom o humanom postupanju prema ratnim zatvorenicima.“
Kapetan Gruters kaže da je severni Vijetnam potpisao tu konvenciju ali se nikada nje nije pridržavao.
“Decembra 1972. godine, američke vazduhoplovne i pomorske snage su snažno bombardovale vijetnamske vojne baze na području Hanoja. Taj događaj se naziva Božićno bombardovanje 1972. Tokom 11 dana bačeno je 40 hiljada tona bombi. Što znači da je više od deset hiljada bombi bacano svake noći. Tek tada su se saglasili sa mirovnim pregovorima i oslobađanjem ratnih zarobljenika, početkom 1973. godine.“
Posle završetka Vijetnamskog rata mnogi u Americi i svetu su smatrali da je to bio veliki američki neuspeh i američki vojnici na povratku iz Vijetnama nisu naišli na prijem koji su zaslužili, ali, Gruters ima suprotno mišljenje. I sada, mnogo godina posle okončanja rata u Vijetnamu, kapetan Gruters širom Amerike drži predavanja o svom iskustvu i veruje da treba da zaboravimo, oprostimo i volimo naše nekadašnje neprijatelje.