Zemlje istočne Evrope će u narednih nekoliko decenija zabeležiti prilično veliki pad populacije, najugroženije su Bugarska, Latvija i Moldavija, Ukrajina i Hrvatska, a među tim zemljama je i Srbija, objavio je njujorški portal Kvarc (Quartz) u okviru analize o opadanju broja stanovnika u svetu.
Srbija bi prema ovoj analizi od 2017. do 2050. godine mogla da zabeleži pad populacije od 15 odsto, pri čemu bi broj stanovnika mogao da opadne sa 8,79 miliona na 7,45 miliona.
Hrvatska će, kako se očekuje prema projekcijama koje je objavio portal, do 2050. godine doživeti pad populacije za 17 odsto - sa 4,19 miliona na 3,46 miliona.
Prema rezultatima analize, koja se poziva na projekcije UN, svih 10 zemalja sa najbrže opadajućom populacijom nalaze se na području istočne Evrope, dok se nekoliko njih nalazi u centralnoj i severnoj Evropi.
To su Bugarska, Letonija, Moldavija, Ukrajina, Hrvatska, Litvanija, Rumunija, Srbija, Poljska i Mađarska, za koje se, kako se navodi u tekstu, procenjuje da će do 2050. zabeležiti pad stanovništva za 15 odsto ili više.
Portal prenosi objašnjenje Tomasa Sobotke, vodećeg istraživača Centra Vitgenštajn koji se bavi analizom populacione dinamike, a koji kaže da su uzroci pada populacije tri faktora - opadanje plodnosti, masovna emigracija i relativno visoka stopa mortaliteta.
"Dok su zemlje zapadne i južne Evrope privukle veliki broj imigranata, što umnogome nadomešćuje posledice tamošnje niske plodnosti, istočna Evropa je u dvostrukoj nevolji - ima visoku emigraciju i nisku stopu rađanja," ukazuje ovaj stručnjak.
Američki portal navodi da bi prihvatanje većeg broja migranata moglo biti rešenje za "demografsku tempiranu bombu" istočne Evrope, ali napominje da to pitanje ostaje politički problematično.
"Činjenica je da su zemlje koje se najviše bore protiv prihvatanja migranata upravo one zemlje koje imaju najveći pad u populaciji," kaže Sobotka.
Iako bi migracije pomogle da se ublaži preteći demografski pad, teško da bi to zaustavilo ove tendencije. Na primer, u izbegličkoj krizi je stanovništvo Nemačke zabeležilo porast, ali istraživači ukazuju da čak ni milion migranata neće zaustaviti demografski pad Nemačke, koji je na pomolu, zaključuje se u tekstu portala.
Sobotka ističe da većina zemalja odbija da razmotri iznalaženje eventualnog rešenja kako bi se usporila, kako tvrdi, "predstojeća demografska katastrofa".
Najveći pad broja stanovnika u svetu preti Bugarskoj, za koju se predviđa, kako navodi američki portal, da će imati pad od 23 odsto, to jest umesto sedam miliona stanovnika - koliko je imala 2017. godine - 2050. godine bi mogla imati 5,4 miliona stanovnika.
Mnoge postkumunističke zemlje centralne i istočne Evrope u već doživele značajan pad populacije u poslednjih 25 godina, kaže Sobotka i ukazuje da je u najmanje 11 zemalja broj stanovnika opao za više od 10 odsto od 1989. godine, a među njima su Bugarska, Rumunija i Ukrajina.
Populacija Letonije se u tom periodu smanjila za čak četvrtinu, odnosno za 27 odsto, dok u Bugarskoj i Bosni i Hercegovini taj pad iznosi 21 odsto. Smanjenje broja bugarskog stanovništva u tom periodu je sa devet miliona, koliko ih je registrovano 1989, otišlo na 7,1 milion u 2017 godini.
"Ovo je ogroman pad populacije, bez presedana u mirnodopskom periodu," upozorava Sobotka.