Talibanski borci ušli su u Kabul u nedelju a predsednik Ašraf Gani je napustio zemlju, čime je završena munjevita operacija preuzimanja vlasti posle povlačenja američkih I NATO snaga.
Evo nekih činjenica o vojnom angažmanu NATO koji je pokrenut zbog podrške Sjedinjenim Državama.
*12. septembra 2001, NATO saveznice su prvi, i do sada jedini put, u 70 godina dugoj istoriji zapadnog saveza primenile klauzulu o zajedničkoj odbrani, posle napada ekstremista Al-Kaide na SAD 11. Septembra 2001.
*Nakon što su snage koje su predvodile SAD porazile talibanske borce koji su štitili osnivača Al Kaide Osamu bin Ladena, organizatora napada 11. septembra, NATO je preuzeo komandu nad međunarodnom koalicijom 2003. Cilj je bio da se uspostavi mir u Avganistanu i izgrade bezbednosne snage te zemlje. 2015. godine, misiju poznatu pod nazivom ISAF (snage međunarodne bezbednosne pomoći) zamenila je operacija obuke nazvana “Odlučna podrška”. Od aprila ove godine, u njoj je učestvovalo oko 10.000 vojnika iz 36 zemalja.
*Međunarodna vojna koalicija pretrpela je više od 3.500 žrtava od 2001, među kojima je oko 2.400 Amerikanaca, prema podacima ameirčkog Kongresa. Prema vebsajtu www.icasualties.org ukupan broj žrtava je 3.577. Desetina hiljada avganistanskih policajaca i vojnika je poginulo u sukobima.
*Prisustvo NATO snaga je doživelo vrhunac 2011, kada je više od 130.000 stranih vojnika iz 51 savezničke i partnerske zemlje bilo raspoređeno u Avganistanu. Od 2003, NATO je obučio stotine hiljada avganistanskih vojnika i policajaca, i pomogao uspostavljanju avganistanskog vojnog vazduhoplovstva.
*Nemačka je imala drugi najveći vojni kontingent u Avganistanu posle SAD. U severnoj provinciji Kunduz, uporištu Talibana, Nemačka je izgubila više vojnika u sukobima nego u bilo kom drugom delu sveta posle Drugog svetskog rata.
*SAD su potrošile više od 140 milijardi dolara na ukupnu pomoć Avganistanu od 2002, prema podacima američkog Kongresa. Pentagon procenjuje da je trošak američkih vojnih operacija, zajedno sa podrškom avganistanskim snagama, bio veći od 820 milijardi dolara.
*Avganistan je i dalje jedna od najsiromašnijih zemalja sveta. U indeksu ljudskoig razvoja, koji objavljuje program za razvoj UN, nalazi se na 169. mestu od 189. Prosečan životni vek u Avganistanu je 64 godine a bruto nacionalni dohodak po glavi stanovnika je 2.200 dolara.
Izvori: NATO, Služba za istraživanja američkog Kongresa, Specijalni generalni inspektora za Avganistan, UNDP, www.icasualties.org
