Ruski predsjednik Vladimir Putin je, predsjedavajući sastankom u Moskvi 19. jula, govorio o zabrani ruskih državnih medija u nekim od zapadnih zemalja nakon ruske invazije na Ukrajinu.
Tokom razgovora sa Kristel Nean, glavnom urednicom veb stranice Donbas insajder, koja podržava Kremlj, Putin je rekao:
“Rekli ste: ‘Mi uvijek govorimo istinu’. To je vjerovatno najoštrije oružje protiv laži i propagande natopljene tim lažima.”
Nean je odgovorila: "Zato nas se boje i pokušavaju da nas redovno diskredituju."
„Da“, naveo je Putin. „Zato nam svuda zatvaraju posvuda [ono što je] zapravo naš jedini informativni resurs namijenjen zapadnoj publici - to je Raša tudej (RT). Zatvaraju ga posvuda, postavljaju prepreke na putu. Oni se boje istine.”
Poligraf.info, servis Glasa Amerike za proveru činjenica, ocenio je ovu Putinovu tvdnju lažnom.
Poligraf navodi da iako se neki novinari i akademici protive zabrani ruskih medija po osnovu slobode govora, RT i Sputnjik sistematski šire neistine i dezinformacije o ruskom ratu u Ukrajini.
U martu 2022. Evropska unija (EU) je obustavila radiodifuzne aktivnosti ruskih državnih medija Sputnjik i RT. Žozep Borelj, visoki predstavnik EU za spoljne poslove i bezbjednosnu politiku, izjavio je: “Sistematska manipulacija informacijama i dezinformacije od Kremlja se primjenjuju kao operativno oruđe u svom napadu na Ukrajinu.”
Platforme društvenih medija slijedile su njihov primjer kako bi bile u skladu sa evropskim zakonima.
„EuvsDisinfo“, projekat EU koji se bavi borbom protiv dezinformacija, katalogizirao je hiljade primjera dezinformacija koje su ruski državni mediji i mediji koji podržavaju Kremlj širili o Ukrajini i invaziji na Ukrajinu.
Neki od primera takvih dezinformacija su tvrdnje da je Vašington – a ne Moskva - gurnuo Ukrajinu u rat, da Ukrajinom vladaju neonacisti, da je masakr nad Ukrajincima u Buči bio lažiran, da se nad ljudima koji govore ruski u regionu Donbasa vrši genocid i da SAD tajno razvijaju biološko oružje.
Ujedinjeno Kraljevstvo je RT-u oduzelo dozvolu za emitovanje u martu 2022.
Prije te odluke, Kancelarija za komunikacije, koja je regulator komunikacija u Ujedinjenom Kraljevstvu, pokrenula je 29 istraga o tvrdnjama da RT nije uspio održati nepristrasnost u izvještavanju o ratu u Ukrajini. U svakoj od istraga su utvrdili da su tvrdnje o nepristrasnosti RT tačne.
RT je dosledno odražavao stavove Kremlja da je ruska invazija na Ukrajinu zapravo „specijalna vojna operacija“, a ne invazija.
Dopisnici RT-a ponavljali su lažne tvrdnje koje su često iznosili ruski zvaničnici da Rusija nije gađala civilna područja niti da namjerava okupirati Ukrajinu.
Na primjer, u izvještaju koji je emitovan 1. marta 2022. godine, dopisnica RT-a Marija Finošina je rekla:
“Od početka svoje specijalne operacije u Ukrajini, Moskva je uvijek naglašavala da Rusija nema planove da okupira Ukrajinu i nema planove da gađa stambena područja ili utiče na obične ljude, nevino civilno stanovništvo.”
Sljedećeg dana, 2. marta 2022. godine, voditelj vijesti RT-a Šon Tomas predstavio je isječak iz intervjua s vojnim novinarom Viktorom Baranetsom koji je sinhronizovan na engleski jezik.
Baranets je, preslikavajući druge izvještaje ruskih državnih medija, lažno sugerisao da je ruski vazdušni napad na zgradu vlade u Harkovu zapravo bio operacija Ukrajine da bi se Rusija optužila za to.
RT je lažno optužio Ukrajinu da je počinila genocid u Ukrajini - tvrdnja koja je uključena u lažni izgovor Moskve za rat.
Kancelarija za komunikacije Ujedinjenog Kraljevstva je saopštila da su u emisiji „Donbas juče, danas i sutra“, koju je RT emitovao 1. i 2. marta 2022. godine „ponovljene tvrdnje da su ukrajinske vlasti, uključujući njihovu vojsku, fašisti ili nacisti koji su pokušavali da počine genocid nad ljudima koji govore ruski u Donbasu.“
Izvještaj Pitera Olivera na RT 1. marta 2022. uključivao je sljedeću izjavu ruskog ministarstva spoljnih poslova, koja nije osporena: “EU je definitivno stala na stranu ukrajinskog režima, koji je počinio genocid nad dijelom svog stanovništva.”
U martu 2022. Međunarodni sud pravde presudio je da Ukrajina ima “uvjerljivo pravo da ne bude podvrgnuta vojnim operacijama Ruske Federacije u svrhu sprečavanja i kažnjavanja navodnog genocida” na svojoj teritoriji.
Ruski državni mediji širili su genocidnu retoriku.
U oktobru 2022. godine, Anton Krasovski, direktor emitovanja RT-ove službe na ruskom jeziku, zagovarao je utapanje i spaljivanje ukrajinske djece žive. Krasovski je suspendovan zbog komentara i potom otpušten.
Iako američka vlada nije zabranila RT, Jutjub u vlasništvu kompanije Gugl jeste, pozivajući se na svoju politiku da zabranjuje "negiranje, minimiziranje ili banaliziranje dobro dokumentiranih nasilnih događaja".
Međutim, Njuzgard, američka veb stranica koja prati dezinformacije, izvijestila je u februaru 2023. da su dokumentarni filmovi RT-a koji šire “nevjerojatne neistine o Ukrajini” postavljeni više od 250 puta na više od 100 Jutjub kanala.
Prema Njuzgardu, dokumentarni filmovi su uključivali lažne tvrdnje da su „ukrajinske vlasti počinile ’genocid’ nad govornicima ruskog jezika u Donbasu i da je 'nacizam' rasprostranjen u ukrajinskoj politici i društvu.”
Ipak, Evropska federacija novinara, zajedno sa nekim akademicima, usprotivila se zabrani RT i Sputnjika širom Evrope.
Ne braneći sadržaj ruskih kanala, oni su tvrdili da je vladina cenzura u suprotnosti sa evropskim vrijednostima i da je neefikasno sredstvo za borbu protiv dezinformacija.
