Evropska unija polako ali sigurno poprima oblike politički uredjenog i sa jednog mjesta koordinisanog prostora. Iznenadjujuće lako, lideri 27. članica su se dogovorili o ključnim pozicijama koje će zaokružiti Brisel kao glavni grad evropske supersile, sa predsjednikom i, uslovno rečeno, ministrom spoljnih poslova.
Uz zeleno svjetlo Njemačke i Francuske, sadašnji belgijski premijer, Herman van Rompuj će sa stupanjem na snagu Lisabonskog sporazuma, što znači od narednog meseca, postati prvi predsjednik Evropskog savjeta sa mandatom od dvije i po godine. Za jedne je riječ o izgubljenoj šansi da Evropa dobije snažnu ličnost, koja će svojim autoritetom biti ravnopravan sagovornik Vašingtonu i Moskvi, dok drugi smatraju da je tihi i kompromisu skon političar desnog centra jedino trenutno moguće rješenje za EU. Šaroliko evropsko društvo treba prije nekoga ko će biti veza izmedju različitih i često suprotstavljenih interesa evropskih članica, nego nekoga ko će biti lider nad nacionalnim liderima.
"Ponosan sam na ovaj izbor koji je došao od strane 27 šefova država ili vlada i ponosan sam ne samo zbog sebe, već i zbog moje zemlje. Belgija je jedan od osnivača EU i danas smo tu sa s vojom važnom ulogom,” Izjavio je novoizabrani predsjednik Evropskog savjeta, Herman van Rompuj.
Izbor prve evropske ministarke spoljnih poslova, Keti Ešton, došao je kao posljedica kompromisa sa Velikom Britanijom, čiji prvi kandidat, bivši premijer Toni Bler nije dobio evropsku podršku. Vjeruje se da će sadašnja komesarka za trgovinu, a buduća potpredsjednica Komisije i visoka predstavnica EU, imati značajnija ovlašćenja i od predsjednika Savjeta. Imaće iza sebe ogroman aparat novouspostavljenog servisa za spoljne poslove i znatan budžet, ali i obavezu da dude prvi evropski diplomata
"Obećavam da ću činiti sve što mogu da kao Visoki predstavnik predstavljam naše zajedničke vrijednosti širom svijeta, dajući sve od sebe za Evropu," rekla je ministarka Ešton.
Kada je riječ o posljedicama evropskih promjena na sudbinu proširenja, treba reći da je novoizabrani predsjednik, tek par sati po izboru objavio saopštenje u kojem, pored ostalog, kaže da će tokom svoga mandata, ukoliko se za to ukaže prilika, ukazati dobrodošlicu svim državama koje ispune uslove za prijem u punopravno evropsko članstvo. I, konačno, Evropsljani vjeruju da su izborom predsjednika i ministra vanjskih poslova riješili problem na koji je svojevremeno ukazivao američki državni sekretar Henri Kisindžer - evropski vrh je dobio svoj broj telefona.
Novi evropski predsjednik Herman van Rompuj rekao je tim povodom da sa nestrpljenjem očekuje prvi poziv.
Predsjednik Evropske komisije, Žoze Manuel Barozo rekao je da je Henri Kisindžer, kada je postavio to čuveno pitanje, bio americcki državni sekretar, što se u Evropi uobičajeno zove “ministar spoljnih poslova. Od sada više nema sumnje,” dodao je Barozo - “američki državni sekretar treba da zove Keti Ešton".