Ambasadorka Evropske unije u Crnoj Gori Oana Kristina Popa kazala je da se nada da “izbor nove crnogorske Vlade može biti prekretnica za Crnu Goru kada je u pitanju pristupanje EU”.
Popa je, na konferenciji u Podgorici povodom Izvještaja Evropske komisije o Crnoj Gori za 2023., navela da je “proširenje na vrhu agende ove Evropske komisije”.
“Dobila sam uvjeravanja u opredijeljenost nove Vlade da brzo i bez daljeg odlaganja sprovede reforme vezane za pridruživanje EU i ovo je pravi trenutak za to”, kazala je Popa.
Prema njenim riječima “sada fokus svih političkih aktera u Crnoj Gori treba da bude na izgradnji konsenzusa o prioritetnim akcijama potrebnim za dalje napredovanje države na njenom putu ka EU, posebno u oblasti vladavine prava, u odnosu na ključna imenovanja u pravosuđu i dugo odlagane evropske reforme”.
"Svi uključeni akteri, bilo da se radi o novoj Vladi ili Skupštini, sada treba da konkretnim djelovanjem stanu iza rečenog, mimo bilo kakvih partijskih linija i omoguće Crnoj Gori da brzo napreduje ka EU. Potencijal postoji, iskoristite ga i iskoristite ovaj trenutak. Kao prvi korak treba da vidimo brzo imenovanje glavnog pregovarača i funkcionalnu pregovaračku strukturu", poručila je Popa.
Ona je naglasila da se izvještaj Evropske komisije odnosi na rad prošle Vlade i Skupštine i da “ukupno gledano Vlada i Skupština tokom protekle godine nisu u praksi pokazale angažovanost u pogledu reformske agende koja se odnosi na EU”.
“Ovo je trenutak da se gleda prema budućnosti. Na kraju, ovo je samo praktična alatka za državu da se fokusira na preporuke, da ih prati i sprovodi. Tako da sledeći izvještaj stvarno može reflektovati djela, a ne samo posvećenost”, kazala je ona.
Popa je navela da se u izvještaju navode “političke tenzije i polarizacija, neuspjeh da se izgradi zajednički konsenzus oko pitanja od nacionalnog interesa”.
“Ta pitanja su zapravo ključna kada je u pitanju proces pristupanja, jer želimo konvergenciju svih napora u tom pravcu. Zbog nedostatka konsenzusa funkcionisanje institucija je patilo, usporavajući proces donošenja odluka i reformi", navela je Popa i dodala da je “sada vrijeme da se svi partijski interesi ostave po strani”.
Ambasadorka EU u Crnoj Gori kaže da je u izvještaju navedeno da “nije bilo napretka u reformi pravosuđa”.
“To je ,zapravo, u samoj srži problema i osnovno pitanje proširenja. Pravosudni sistem je nastavio da se suočava sa dubokom institucionalnom krizom, što utiče na sposobnost zemlje da sprovodi pravdu”, navela je Popa.
Govoreći o borbi protiv korupcije Popa kaže da je “uočen određeni napredak u određenim slučajevima visoke korupcije koje su pod istragom”.
“Korupcija, uključujući korupciju na visokom nivou ostaje pitanje koje izaziva zabrinutost i prisutna je u mngim oblastima uključujući i državne strukture”, kazala je ona.
Ministarka evropskih poslova Maida Gorčević kazala je da vjeruje da će sljedeći izvještaj biti znatno bolji, poručujući da će “reforma pravosuđa biti apsolutni prioritet nove Vlade”.
Ona je navela da očekuje da “Skupština bez odlaganje pristupiti imenovanja u pravosuđu kako bi nakon 11 godina pregovora ušli u završnu fazu”.
“Nećemo stati sve dok ne ubrzamo proces EU integracija”, poručila je Gorčević.
Ona je, takođe, saopštila da u naednih mjesec očekuje imenovanje glavnog pregovarača.
Varhelji: Ispunjavanje mjerila iz poglavlja o vladavini prava ključni za dalji tok pregovora
Komesar za proširenje i susjedsku politiku Oliver Varhelji kazao da Crna Gora neće zatvoriti nijedno poglavlje dok ne sprovede reforme iz poglavlja 23 i 24.
Varhelji je na Odboru za spoljne poslove Evropskog parlamenta rekao da “iako je napredak uglavnom zastao, sada nova Vlada Crne Gore, treba da se fokusira na reforme povezane sa EU kako bi osigurala da demokratske institucije i pravosuđe budu potpuno funkcionalne”.
"Ispunjavanje mjerila iz poglavlja o vladavini prava, 23 i 24, biće ključni za dalji tok pregovora, neće se privremeno zatvarati druga poglavlja dok taj uslov ne bude ispunjen“, rekao je Varhelji na sjednici Odbora Evropskog parlamenta za vanjske poslove (AFET), na kojoj je predstavio Paket proširenja (izvještaje za države Zapadnog Balkana, Tursku, Ukrajinu, Moldaviju i Gruziju).
Milatović: Izvještaj Evropske komisije dobar presjek stanja stvari u Crnoj Gori
Predsjednik Crne Gore Jakov Milatović kazao je da ne smatra da je Crna Gora loše ocijenjena u najnovijem izvještaju Evropske komisije kao i da je riječ o "dobrom presjeku stanja stvari u Crnoj Gori”.
“On je dobra smjernica za donosioce odluka u narednom periodu, pogotovo za Vladu i mislim da ga zbog toga treba shvatiti vrlo ozbiljno. Očekujem i od nove Vlade i od novog saziva Skupštine da, prije svega kroz imenovanja u pravosuđu, otvore vrata svim ostalim reformama. Smatram da je to ključna stvar. Takođe, smatram i da taj izvještaj nekako nedovoljno suštinski stavlja fokus na neke velike stvari koje su se dogodile u prethodnonom periodu u Crnoj Gori”, naveo je Milatović i dodao da je “Crna Gora društvo koje je prvi put u istoriji promijenilo vlast 30. avgusta 2020. , da već imamo treću Vladu, što znači da smo u prethodnih par godina demokratski sazreli i da napredujemo u tom smislu”.
“Takođe, uradili smo puno stvari kada je u pitanju sama reforma pravosuđa kroz, uslovno, uklanjanje određenih ljudi koji su po mnogim izvještajima bili loši po naše pravosuđe. Gdje smo bili loši u prethodnom periodu , je pronalazak političkog konsenzusa za imenovanje u pravosuđu. Mislim da je kada kažete loš bio loš upravo u smislu političkog konsenzusa da se stvari imenuju”, rekao je Milatović.
On je, takođe, kazao da “neće davati ocjene i prebacivati stvari, koje su možda trenutno loše, na rad prethodne Vlade, ili parlamentarne većine”.
“Mislim da to ne treba da se radi. To je radila i prethodna vlada, prebacivajući prethodni izvještaj EK na rad vlade prije nje, pa na kraju ništa nije dobila od toga. Pozivam sve da se državnički odgovorno odnesu prema izvještaju, da ga shvate ga kao dobar presjek stvari i da nastave da zajedničim snagama rade na popravljanju stvari”, naveo je Milatović.
