Nakon što je Vašington u ponedeljak uveo ekonomske sankcije za bivšeg predsjednika nekadašnje državne zajednice Srbije i Crne Gore i Skupštine Crne Gore, Svetozara Marovića, zbog njegovog “destabilizujućeg i koruptivnog djelovanja u regionu”, Crna Gora je u utorak ponovila Srbiji urgenciju za njegovo izručenje.
U saopštenju Ministarstva pravde, ljudskih i manjinskih prava Crne Gore piše da je u urgenciji upućenoj Ministarstvu pravde Srbije navedeno da je “presedan da se zahtjev za izručenje ponavlja u periodu kraćem od pola godine, posebno imajući u vidu da je molba sa urgencijama "više puta obnavljana" i da nije dobijen odgovor.
Crnogorsko ministarstvo navodi da to "posebno čudi jer međunarodna saradnja u krivičnim stvarima sa Republikom Srbijom se u ostalim predmetima odvija u duhu kvalitetne, pravovremene i efikasne saradnje".
"Meritum ekstradicije predstavlja sui generis međunarodno-pravni institut, nastao kao rezultat dugotrajnog razvoja država posvećenih pravnim principima i borbi protiv transnacionalnog organizovanog kriminala, kao i postepenim odricanjem dijela svog suvereniteta te upliv bilo kog eksternog uticaja reflektuje se ozbiljnim narušavanjem međunarodnog kredibiliteta i respektabilnosti u bilateralnim i multilateralnim odnosima bilo zamoljene, bilo države molilje u kontekstu međunarodne saradnje u krivičnim stvarima", saopštili su iz Ministarstva pravde, ljudskih i manjinskih prava Crne Gore.
“Potrebu zaštite javnog interesa, vladavine prava i međunarodnog prava, podržava odluka Ministarstava finansija i vanjskih poslova SAD koji su uveli ekonomske sankcije Svetozaru Maroviću označenog kao aktera koji ugrožava regionalnu stabilnost kroz korupciju, kriminalne aktivnosti i destabilizaciju”, piše u saopštenju.
Oni su podsjetili da "bilateralna saradnja u borbi protiv organizovanog kriminala, visoke korupcije i svih oblika kriminaliteta jedan je od ključnih prioriteta na agendi rada Ministarstva pravde, ljudskih i manjinskih prava”.
U tom resoru navode da, “imajući u vidu da je u ranijim odgovorima država dala garancije da će Svetozaru Maroviću biti obezbijeđeno adekvatno liječenje i da načelo specijalnosti decidno propisuje da izručeno lice ne može biti krivično gonjeno, podvrgnuto izvršenju kazne ili bilo kojoj drugoj mjeri ograničenja slobode za bilo koje krivično djelo izvršeno prije izručenja, a koje nije predmet izručenja, oglušavanje o navedenim zahtjevima onemogućava punu primjenu Evropske konvencije o ekstradiciji i Bilateralnog ugovora između Crne Gore i Republike Srbije o izručenju".
“U pravcu kontinuirane saradnje sa sistemom judikature Republike Srbije, vjerujemo da će se predmet dugogodišnje molbe i više upućenih urgencija razmotriti i na osnovu ratifikovanih akata na temelju bona fide i međuanrodno-pravnih principa kao i u dosadašnoj saradnji efikasno reagovati", istakli su u crnogorskom ministarstvu.
"Do danas nije došlo do ispunjavanja obaveza Srbije. Trebalo bi uputiti apel Srbiji da ispuni svoje obaveze iz ugovora o međunarodno-pravnoj saradnji i odogovori na očekivanja Crne Gore. Nije moje da komentarišem zašto se na listi SAD našao Marović. Mogu na neki način da razumijem njihovo obrazloženje, ali je važnije da identifikujemo mjesto zastoja, a to je država Srbija", rekao je Đukanović u utorak na Cetinju na zajedničkoj konferenciji za medije sa predsjednikom Sjeverne Makedonije, Stevom Pendarovskim.
Američka ambasadorka u Crnoj Gori Džudi Rajzing Rajnke ocijenila je sinoć da je slučaj Svetozara Marovića “definicija nekažnjivosti”.
“Nadamo se da će današnje akcije dodatno podstaći crnogorske vlasti da se suoče sa korupcijom. Znamo da javnost to zahtijeva", saopštila je Rajnke na Tviteru.
Ona je dodala de je “ovo početak”, kao i da su “SAD posvećene promovisanju odgovornosti i borbi protiv nekažnjivosti za one koji su uključeni u značajnu korupciju na Zapadnom Balkanu i širom svijeta, pošto korupcija bilo gdje šteti nacionalnoj bezbjednosti i ekonomskom zdravlju SAD, naših partnera i saveznika".
Iz Ambasade SAD poručili su da Marović treba da se vrati kući u Crnu Goru i suoči sa pravdom i javnošću od koje je otimao.
Marović je priveden sredinom decembra 2015. zbog sumnje da je, u produženom trajanju, izvršio krivična djela zloupotreba službenog položaja putem podstrekavanja izvršenog na organizovan način i prevara, a nakon saslušanja pritvoren u istražni zatvor u Spužu.
Zatvor je napustio 17. maja naredne godine nakon što je sa Specijalnim tužilaštvom sklopio sporazum o priznanju krivice, da bi par dana kasnije otišao na liječenje depresije u Beograd, odakle se, i pored crnogorskog zahtjeva za njegovo izručenje i medjunarodne potjernice, još uvijek nije vratio.
Prema nikad realizovanoj nagodbi sa tužilaštvom, Marović, je trebao da odleži tri godine i deset mjeseci zatvora i vrati Opštini Budva 1.1 milion eura i uplati 100.000 eura u humanitarne svrhe.