Međunarodna zajednica mora da bude usredsređena na Balkan, a uloga Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (OEBS) jeste da podrži ključni proces reformi u regionu, saopšteno je na pretresu američke Helsinške komisije o zapadnom Balkanu, iz perspektive misija OEBS-a na terenu.
Rad međunarodnih zajednica na zapadnom Balkanu veoma je važan i još nije okončan – poručili su učesnici pretresa američke Helsinške komisije o ulozi OEBS-a u zemljama regiona – prije svega Srbiji, Makedoniji i Bosni i Hercegovini.
„Zemlje Zapadnog Balkana su dio Evrope i njihova stabilnost i prosperitet utiču na evropsku bezbjednost. Odlaganje ili sprečavanja integracije zemalja, koje su u redu da se priključe NATO-u i Evropskoj uniji, ako to žele, ima definitivne posljedice, naročito danas, kada su druge spoljašnje sile aktivne u regionu“, rekao je savetnik u Helsinškoj komisiji Robert Hend.
U regionu je posle sukoba urađeno mnogo pozitivnih stvari, u čemu je svoj doprinos dala i Organizacija za evropsku bezbjednost i saradnju. Sada je međutim potrebno dodatno usmjeriti pažnju na Balkan i adekvatno odgovoriti na postojeće probleme, smatra direktor OEBS-ovog Centra za sprečavanje konflikta, slovački diplomata Marsel Peško.
„Nedavno smo vidjeli ponovno pojavljivanje nacionalističke retorike, pogoršanje pojedinih bilateralnih odnosa, slabljenje demokratskih institucija, nastavljaju se problemi sa medijima i slobode govora u nekim članicama OEBS-a. To je u sjenci slabog ekonomskog rasta, velike nezaposlenosti, naročito među mladima“.
Peško je zabrinut i zbog, kako smatra, krize parlamentarizma na Balkanu, navodeći kao primjer Kosovo, Makedoniju i Crnu Goru. On smatra da međunarodna zajednica mora da se usredsredi na reforme u regionu i svoju podršku uskladi sa potrebama određenih zemalja.
„U tom kontekstu, nedavno smo bili svjedoci većeg fokusa Evropske unije na region. To je dobra vijest, jer je region poslednjih nekoliko godina izgubio orijentaciju i bio mu je potreban novi podsticaj. Istovremeno, ne mogu da se ignorišu ni geopolitičke okolnosti. To je bilo vidiljivo kada je riječ o rezultatu izbora u Crnoj Gori. Zatim je tih geopolitičkih intervencija bilo u Makedoniji, prije i poslije izbora. Zbog toga je važno da ključni akteri iskoriste platformu OEBS-a da bi imali jedinstveni stav o Balkanu“.
Približavanje Evropskoj uniji trenutno je najveći podsticaj za sprovođenje reformi i jačanje institucija u regionu, u kojem je Crna Gora izdvojena kao uspješan primjer za integraciju u evroatlantske institucije.
„Crna Gora je najbolji primjer da ćete imati rezultate, kada obavite neophodan posao“, istakao je bivši šef misije OEBS-a u BiH Džonatan Mur.
O misiji i ulozi Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju na Balkanu, govorili su i bivši zamjenik šefa misije OEBS-a u Srbiji, Majkl Uehara, te zamjenik šefa misije u Makedoniji Džef Goldstin.