Stotine gradjana prisustvovale su u srijedu ceremoniji postavljanja spomenika bivšeg jugoslovenskog lidera Josipa Broza Tita u Podgorici, obilježavajući na taj način Dan oslobodjenja grada koji je od 1946. do 1992. nosio Titovo ime.
Noseći crvene zastave - crnogorske i komunističke - okupljeni su pozdravili povratak Tita u Podgoricu, pjevajući pjesme o njemu i partizanima koji su oslobodili zemlju od nacističke okupacije 1945.
Na ceremoniji otvaranja, gradonačelnik Podgorice Ivan Vuković rekao je da o veličini Titovih političkih zasluga i njegovom odnosu prema Crnoj Gori dovoljno govori činjenica da je glavni grad dobio njegovo ime već godinu dana nakon kraja rata.
“I oni koji danas ne gledaju blagonaklono na njegov lik i djelo, i u jednom dijelu opravdano kritikuju njegov odnos prema neistomišljenicima, teško mogu osporiti činjenicu da je Josip Broz Tito najznačajnija istorijska ličnost sa ovih prostora”, rekao je Vuković okupljenima.
Iako su crnogorske vlasti ranih 1990-tih vratile stara imena Podgorici i Beranama, po mišljenju istoričara Miloša Vukanovića, Crna Gora nikad nije napravila otklon od antifašističkog nasljedja, o čemu govori i to da je od preko 600 spomenika ili bisti iz tog vremena ostalo sačuvano preko 99 odsto.
Kao rezultat toga, mnogi simboli Titove ere i danas žive u Podgorici, gdje po jedan frekventni bulevar, popularni klub i radio nose njegovo ime.
Vukanović smatra da je Crna Gora ostala privržena antifašizmu, te da nije iznenadjenje da vlada i većina Crne Gore i dalje podržava ideju o Titu kao o simbolu antifašističkog pokreta.
“Za Crnu Goru Tito ne znači samo simbol antifašizma, već takodje ekonomskog prosperiteta, socijalne jednakosti i na jedan način nacionalnog priznanja”, rekao je Vukanović Glasu Amerike. “Crna Gora je 1945. ponovo uspostavljena kao ravnopravna u jugoslovenskoj federaciji, što nije bila u Kraljevini Jugoslaviji"
83-godišnji Stevan Banović, koji pamti i savezničko bombardovanje Podgorice, kaže da Tito "nije bio diktator, već državnik koga je poštovao svijet".
"U njegovo vrijeme, životni standard nam je bio najbolji i svi su nas u svijetu poštovali", kaže Banović, koji se raduje što u Podgorici ponovo vidi Tita.
Istog mišljenja su otac i sin Dušan i Andrija Rašović, koji vjeruju da je postavljanje spomenika Titu u Podgorici vjesnik boljih vremena, poput onih "Titovih".
"Studirao sam u Americi, a odrastao na idealima bivše Jugoslavije", kaže 21-godišnji Andrija, koji je "od starije generacije slušao kako se u to vrijeme bolje živjelo".
Suprotnog je mišljenja 27-godišnji pravnik Miloš Grubač, koji ne podržava postavljanje spomenika Titu jer njegovu vladavinu smatra uzrokom kasnijeg raspada “njegove zemlje” Jugoslavije.
“Upravo njegov način vladavine doveo je do onakvog raspada Jugoslavije”, smatra Grubač I dodaje da je Titova vladavina imala elemente diktature.