Međutim, svemirska trka vremenom je prerasla u naučnu saradnju dve svetske sile.
Svemirska trka počela je 1950-ih u vreme Hladnog rata Sjedinjenih Država i Sovjetskog Saveza i imala je političku konotaciju isto koliko i naučnu, kaže bivši kosmonaut, zamenik direktora Muzeja kosmonautike - Aleksandar Levejkin.
“Bila je to ogromno takmičenje nas i Amerikanaca: ko će prvi da lansira satelit? Ispostavilo se da smo mi bili prvi”.
Prvi satelit - Sputnjik – metalna kugla prečnika 58 centimetara sa četiri antene, koja je kružila oko Zemlje emitujući proste signale – bila je veliki udarac za američku javnost.
Manje od pet meseci posle toga, u januaru 1958. sa tla Sjedinjenih Država poleteo je prvi američki satelit - Eksplorer 1, pomoću kojeg je otkriven Van Alenov pojas radijacije.
Međutim Sovjetski Savez je ponovo poveo u trci kada je aprila 1961. godine prvi astronaut, Juri Gagarin obleteo oko planete, a zatim se vratio na zemlju gde je dočekan kao heroj.
Samo mesec dana kasnije, prvi američki astronaut Alen Šepard dostigao je suborbitalnu visinu i padobranom se vratio na zemlju.
Sve veći politički i pritisak javnosti naterao je tadašnjeg američkog predsednika Džona Kenedija da postavi više ciljeve: da Amerikanci slete na Mesec, kaže Ketlin Luis, kustos Nacionalnog muzeja za aeronautiku i svemirska istraživanja.
“Ovde u Sjedinjenim Držama postoji dosta samopouzdanja u to da sve možemo da uradimo bolje”.
Pre završetka decenije, 20. jula 1969, Amerikanac Nil Armstrong postao je prvi čovek koji je prošetao Mesecom.
Tokom godina koje su usledile, svemirska trka se usporila i promenila prirodu. To je postala saradnja dve sile od momenta kada su 1975. Vašington i Moskva izveli prvi susret letelica sa ljudskom posadom u svemiru. Izgradnja Međunarodne svemirske stanice, odnosno nasleđe komunizma, i NASA-ina odluka da zauvek prizemlji svoju flotu svemirskih letelica, označili su kraj suparništva, smatra kustos u londonskom Muzeju nauke - Dag Milard.
“Možda je bilo neizbežno da se takve stvari iz prošlosti ne ponove u budućnosti, i zaista, tako je i bilo“.
Trenutne “zemaljske” nesuglasice Sjedinjenih Država i Rusije izgleda ne utiču na njihovu saradnju u svemiru, ističe Ketlin Luis.
“Nije vam do političkih rasprava kada ste u limenci na preko 300 kilometara iznad zemlje. Nemate kuda i morate da se fokusirate na one stvari oko kojih se slažete i da izbegavate one teme koje bi mogle da dovedu do svađe”.
Dve svemirske agencije za sada nemaju planove za širu saradnju, ali je njihova takmičarska svemirska trka definitivno ostala u prošlosti.***