Najveći krah američke banke od finansijske krize 2008.

Američke vlasti počele su u petak da oduzimaju imovinu Banke Silicijumske doline (Silicon Valley Bank) posle njenog kraha - najvećeg kolapsa jedne finansijske institucije od propasti štedno-kreditnog udruženja Vašington mjučal (Washington Mutual) na vrhuncu finansijske krize prije 15 godina.

Banka, 16. po veličini u Americi, doživjela je krah nakon što su njeni klijenti - većinom zaposleni u tehnološkim kompanijama - povukli novac ove nedelje zbog strahovanja u pogledu finansijskog stanja u toj instituciji. Riječ je o drugom najvećem krahu jedne banke u istoriji, posle Vašington mjučuala.

Banka se uglavnom oslanjala na tehnološku industriju i male su šanse da će se njen neuspjeh proširiti na ostatak bankarskog sektora, kao što se to dogodilo u mjesecima uoči Velike recesije prije više od deceniju. Najveće banke - one kod kojih postoji najveća vjerovatnoća da izazovu sistemski ekonomski problem - imaju zdrav bilans i puno kapitala, prenosi agencija Asošijeted pres.

Najveća finansijska kriza od Velike depresije je 2007. godine pogodila svjetsku ekonomiju nakon kraha hipotekarnih hartija od vrijednosti povezanih sa lošim stambenim kreditima. Panika na Volstritu je tada dovela do kolapsa banke Liman braders (Lehman Brothers), osnovane 1847. Zbog povezanosti banaka, to je dovelo do poremećaja u globalnom finansijskom sistemu, a milioni su ostali bez posla.

Kolaps Banke Silicijumske doline doveo je do pada vrijednosti akcija gotovo svih finansijskih institucija u petak, nakon što su već zabilježile dvocifreni pad od ponedeljka.

Krah banke dogodio se nevjerovatno brzo - pojedini analitičari su još u petak tvrdili da je riječ o dobroj kompaniji i pametnoj investiciji. Direktori banke su ranije tokom dana pokušavali da prikupe kapital i pronađu dodatne investitore. Međutim, trgovina akcijama banke zaustavljena je prije otvaranja berze zbog ogromne nestabilnosti.

Nešto prije podneva, Federalna korporacija za osiguranje depozita (FDIC) zatvorila je banku, umjesto da čeka do kraja radnog dana, kao što je to uobičajeno kada se privodi kraju poslovanje jedne finansijske institucije. FDIC nije mogla odmah da pronađe kupca za imovinu banke, što pokazuje koliko su su brzo ulagači povukli novac.

U vrijeme kraha, vrijednost imovine banke iznosila je 209 milijardi dolara, saopšteno je iz FDIC. Nije poznato koliko je depozita bilo iznad limita kojeg pokriva osiguranje od 250.000 dolara. Prema prethodnim izvještajima, veliki dio depozita banke je nadmašivao taj limit.

Banka je predstavljala jedan od vodećih finansijskih posrednika između tehnološkog sektora, njegovih osnivača i startapova, kao i zaposlenih u tom sektoru. Kapital stotina kompanija je bio u banci.

Međutim, veze banke sa tehnološkim sektorom su brzo postale problem. Akcije tehnoloških kompanija su teško pogođene poslednjih 18 mjeseci nakon ogromnog rasta tokom pandemije, a bilo je i mnogo otpuštanja u toj industriji. Istovremeno, banka je teško bila pogođena i odlukom Federalnih rezervi da agresivno podižu kamatnu stopu da bi suzbili inflaciju.

Kako je rasla osnovna kamatna stopa, padala je vrijednost obveznica koje banke nekada prodaju prije nego što dospiju za naplatu, da bi pokrile povlačenje depozita.

To se upravo dogodilo sa Bankom Silicijumske doline koja je morala da proda veoma likvidna sredstva u iznosu od 21 milijardu dolara da bi pokrila odliv depozita. Zbog toga je izgubila 1,8 milijardi dolara.