LONDON — Većina Evropljana vidi Rusiju kao protivnika nakon njene invazije na Ukrajinu, pokazalo je istraživanje u kojem je učestvovalo preko 16.000 ljudi u 11 država članica Evropske unije.
Dvije trećine Evropljana posmatraju Rusiju kao protivnika radi njene invazije na Ukrajinu, rezultat je ankete Evropskog savjeta za vanjske odnose, koja je sprovedena u aprilu. To je dvostruko više od 2021. godine, kada je istraživanje sprovedeno posljednji put.
„Konkretno, većina u Danskoj [74%] Poljskoj [71%], Švedskoj [70%], Holandiji [66%], Njemačkoj [62%] i Španiji [55%], Rusiju smatraju „protivnikom“ Evrope – dok su procenti najniži u Italiji [37%] i u Bugarskoj [17%]”, navodi se u izvještaju,
Ispitanici su odgovarali i na pitanje o odnosu Evrope sa Moskvom u budućnosti.
“Otprilike polovina ispitanih [48%] vjeruje da bi odnos njihove zemlje s Rusijom, u slučaju dogovorenog mirovnog sporazuma u Ukrajini, trebao biti 'ograničen'”, stoji u izvještaju.
„Jedina zemlja u kojoj je većina [51%] građana izrazila stav da treba da bude 'potpuno kooperativna' bila je Bugarska. Mnogi u Austriji [36%] i Mađarskoj [32%] takođe podržavaju ovaj stav”, dodaje se.
Bezbednost Evrope
U anketi su ispitivani i stavovi prema bezbednosnim garancijama koje Evropi daju Sjedinjene Države, kao i o tome da li Evropa treba više da ulaže u svoju odbranu. Neki lideri EU – posebno francuski predsjednik Emanuel Makron – pozvali su da Evropa razvije stratešku autonomiju, sposobnost da se brani nezavisno od SAD.
Gotovo tri četvrtine ispitanika naveli su da se Evropa ne može uvijek osloniti na SAD za vlastitu bezbjednost.
“Možete to protumačiti, naravno, kao znak da Evropljani više ne vjeruju Amerikancima kao u prošlosti. I u tom smislu, možda je predsjedništvo Donalda Trumpa ostavilo trajnu štetu tom odnosu”, rekao jeu intervjuu za Glas Amerike Pavel Zerka, koautor izvještaja.
"Ali možete imati i dobronamjernije tumačenje prema kojem su - jednostavno zbog rata u Ukrajini i ruske invazije na Ukrajinu - Evropljani spremniji da preuzmu odgovornost za svoju bezbednost", dodao je Zerka.
Pozicija Kine
Anketa je pokazala i da Evropljani imaju tendenciju da imaju povoljnije mišljenje o Kini u odnosu na Rusiju, pri čemu većina vidi Peking kao neophodnog partnera.
„Većina ispitanika [43%] smatraju Kinu ’neophodnim partnerom’ svoje zemlje. Ova pozicija ih stavlja bliže političkim pozicijama njemačkog kancelara Olafa Šolca i francuskog predsjednika Emanuela Makrona nego onima koji su protiv Kine, kao što je [predsjednica Komisije EU] Ursula fon der Lajen”, navodi se u izvještaju.
Zerka kaže da u poređenju sa Rusijom postoje razlike u stavovima Evrope prema Kini: "Ljudi uglavnom kažu da su rizici i koristi izbalansirani, tako da ne prepoznaju taj ekonomski odnos s Kinom kao posebno rizičan pa bi mu stoga bio potreban rebalans".
Međutim, većina Evropljana se protivi ideji o kineskom vlasništvu nad ključnom infrastrukturom, dok je 41% ispitanika reklo da ako Peking da oružje Rusiji, EU bi trebala uvesti sankcije Pekingu, čak i ako bi to naštetilo zapadnim ekonomijama.