Cerović o pandemiji: Ako ne zavlada razum, čeka nas stravičan scenario

Radoje Cerović, psiholog i stručnjak za komunikacije (Foto: Courtesy image/Dikan Kankaraš)

Ovdje je đavo odnio šalu", konstatacija je Radoja Cerovića crnogorskog psihologa i eksperta za komunikacije povodom trenutne epidemiološke situacije i učestalog kršenja mjera protiv širenja koronavirusa u tom zemlji.

"Molim vlast i opoziciju, predstavnike nauke, ali i vjerske instuticije, i na kraju, same građane Crne Gore, da što prije vaspostave prije svega vladavinu razuma. Mogu da shvatim razne političke okolnosti i potrebe, ali ne smijemo dozvoliti da skliznemo sa tog puta”, rekao je Cerović u intervjuu Glasu Amerike.

Prema njegovim rečima fenomen ignorisanja opasnosti poznat je u psihologiji kao mentalna odbrana od straha i neizvjesnosti i da je u Crnoj Gori tome dodatno doprinijela politička polarizacija.

“Ono sto je dodatno zakomplikovalo situaciju u Crnoj Gori je veliki problem koji je nastao usljed političke polarizacije, donekle sličnoj onome što se dogodilo u Sjedinjenim Državama, praznog hoda u efikasnoj komunikaciji koji je vladao tokom ljeta jer su političke teme dominirale nad medicinskim… Izgubljen je kontakt sa srcima ljudi”, ocijenio je Cerović.

Ne propustite: Crna Gora: Još 556 oboljelih i pet preminulih, zabranjeno napuštanje kuća nakon 19h

Objasnio je da se ti odbrambeni mehanizmi manifestuju kroz negaciju - u ovom slučaju postojanja virusa, intelektualizaciju - kroz isticanje alternativnih naučnih teorija, te racionalizaciju tipa “neće to mene”, ističući da u svijetu vidimo niz pokreta zasnovanih na iracionalnim stavovima, koji se “protive” naučnim istinama.

Cerović ističe da “u aprilu, pa čak i maju mjesecu, bili smo kao jedan, svi pratili iste izvore, bili ujedinjeni protiv zajedničkog neprijatelja, pratili donacije i mjere”, navodeći da je on tada rekao da bi “u takvoj Crnoj Gori volio da živi”.

“Podjele su veoma brzo vratile stanje u ono što je kulturni šablon u Crnoj Gori - nepovjerenje, paranoja, nedostak empatije, lični interes ispred zajedničkog i slično”, ocijenio je Cerović.

Prema njegovim riječima, sveprisutne “teorije zavjere” u Crnoj Gori imaju posebno plodan teren “zbog sasvim neadekvatnog sistema naučne edukacije u skolama, njegove apstraktnosti i suvoparnosti koja ga čini neprijemčivim i dosadnim, stranim - cijelim generacijama”.

“Tim generacijama onda neki takozvani. “poznati naučnik” sa Instagrama, ali i glumac ili pjevač sa estrade, djeluju kao kredibilan naučni izvor. Oni ne mogu da znaju mnogo o pravim naučnim časopisima, o sistemu naučnih saznanja”, rekao je Cerović.

On je ocijenio da su atmosferi nepridržavanja propisanim mjerama doprinio i dio crnogorskih ljekara koji je, izlaskom na masovne skupove ili podrškom takvim okupljanjima u vrijeme epidemije, prekršio profesionalnu etiku.

Ne propustite: Istraživanje: Ranu fazu širenja Kjuanon teorija zavere pomagali ruski Tviter nalozi

“Svi ljekari i medicinski radnici koji su izašli na bilo koji skup, sa bilo kakvim patriotskim, političkim, ideološkim ili relgijskim predznakom, doveli su u pitanje svaku profesionalnu etiku. Medju njima ima ljudi koje veoma cijenim i sa kojima sam prijatelj, ali nikako ne mogu da ne kažem da su takvi stavovi jednostavno - neoprostivi”, rekao je Cerović i upitao “ko će braniti zdrav razum, nauku i medicinu, ako ljekari pokleknu pred nekim ideološkim ili političkim ciljem”, podvlači Cerović.

On je rekao da su razum, nauka i tehnologija ono što je našu civilizaciju izdiglo iz mraka i ocijenio “nedovoljnim” svako opravdanje za udaljavanje sa tog puta, navodeći da “političari, vlasti i režimi dolaze i odlaze, pa čak i religije imaju svoj rok trajanja”.

Prema njegovim riječima, Nacionalno koordinaciono tijelo za zarazne bolesti (NKT) je kredibilitet izgubio i prije podrške njegovih čelnika pojedinim masovnim skupovima, ocjenjujući da je komunikacija tog tijela bila “primjer nezainteresovanosti za ciljne grupe” i “jednog vrlo autoreferentnog stave, u kome je vrlo malo bitno da li do nekoga dolazi njihova poruka, da li su je ljudi razumjeli i da li je prihvataju”.

“Mlak i nekonzistentan pristup, nedosljedno sprovodjenje preporuka epidemiološke struke, ali i nedovoljna efikasnost u održavanju komunikacijske tenzije i svijesti o riziku, prepuštanje primata političkim temama u odnosu na medicinske, samo su neki od elemenata kojima je ‘izgubljena borba za srca”, rekao je crnogorski psiholog.

Cerović podsjeća da je poruka #DistancaRukeMaska# bila jasna svima, ali da je “problem to što su tokom ljeta neke druge stvari djelovale važnije, urgentnije ili prisutnije u glavama ljudi”, navodeći da “nedostatak liderske pozicije u krizi rezultira uvijek haosom i dramatičnim posljedicama”.

Ne propustite: Sahranjen mitropolit Amfilohije, hiljade vjernika prisustvovalo sahrani 

Govoreći o ponašanju na vjerskim skupovima, on je rekao da bi “povratak vjeri, ako se već dogadja, mogao da afirmiše zdrave i prosocijalne aspekte, vrijednosti praštanja, medjusobne pomoći i razumijevanja”.

“Ako je cijena vjere da se suspenduje nauka, pa čak i zdrav razum, ja pozivam sve da se protiv toga svim silama borimo”, rekao je i dodao da je “moguće dijeliti duhovne vrijednosti i bez suspendovanja zdravog razuma”.

Cerović je upozorio da “ako tako ne bude, ceh ce biti stravičan i platićemo ga svi, koja god bila naša ideološka opcija”.

U Crnoj Gori je u ponedeljak registrovano još 556 slučajeva oboljelih od Kovida 19 - dok je pet osoba preminulo od posljedica te bolesti. U sklopu pooštravanja antipandemijskih mjera - vlasti su zabranile napuštanje domova nakon 19 časova.

Ne propustite: Patrijarh Irinej sahranjen u kripti hrama Svetog Save