Crna Gora u nedjelju bira parlament na vanrednim izborima čiji bi rezultat trebalo da dovedu do formiranja vlade koja će deblokirati put prema članstvu u Evropskoj uniji.
Nešto više od 542.000 birača glasaće za jednu od 15 izbornih lista, a predizborne ankete daju prednost Pokretu Evropa sad, čiji su lideri Milojko Spajić i aktuelni šef države Jakov Milatović 2021. kao ministri u prethodnoj vladi, značajno podigli plate u zemlji sa 515 na 780 eura.
Evropa sad će se na izborima suočiti sa nekad svemoćnom Demokratskom partijom socijalista (DPS), koja sa starim partnerima i novim liderima želi da zaustavi pad rejtinga, ali i doskorašnjim saveznicima iz koalicije URA-e Dritana Abazovića i Demokrata Alekse Bečića.
Pad popularnosti pokušaće da zaustavi i koalicija "Za budućnost Crne Gore", koju predvode prosrpski lideri nedavno rasformiranog Demokratskog fronta, Andrija Mandić i Milan Knežević.
Ulazak u parlament očekuju i Socijaldemokratska partija, Socijalistička narodna partija i liste koje okupljaju manjinske narode, dok će se Pokret za promjene Nebojše Medojevića i “Preokret” Srdjana Perića boriti za cenzus.
Tihu prediznornu kampanju čiji je prvi dio obilježila trka u obećanjima povećanja plata, u nedjelji izbora probudile su međusobne optužbe Abazovića i Spajića, u čijem središtu je južnokorejski “kripto kralj” Do Kvon kome Crna Gora sudi zbog lažnih pasoša, a SAD i Južna Koreja ga potražuju zbog prevara teških desetine milijardi.
Abazović je ove nedjelje, na vrhuncu kampanje, saopštio da je tužiocima proslijedio pismo Do Kvona o navodnoj saradnji “kripto kralja” sa Spajićem i navodne dokaze da je kripto zajednica finansirala prethodne kampanje Evrope sad.
“Nakon Kvonovog pisma koje smo pročitali se otvorila mala rasprava. Ne aludiramo, ali se navodi da je kripto zajednica pomagala određene političke subjekte”, rekao je Abazović, i dodao da “u svemu ovome sumnju budi što su postojali kontakti Spajića i Kvona”.
Na istoj konferenciji za medije, njegov partijski kolega i ministar unutrašnjih poslova Filip Adžić saopštio je da policija ima dokaze o navodnoj bliskoj saradnji Spajića i Do Kvona.
Lider Evrope sad negirao je optužbe i optužio premijera za montiranje afere pred izbore u strahu od lošeg rezultata njegove partije, a član predsjedništva Evrope sad Andrej Milović saopštio da je protiv Abazovića i Adžića podnio krivične prijave za zloupotrebu položaja i stvaranje kriminalne organizacije s ciljem diskreditacije Spajića.
"Očekujem ažurnu reakciju SDT-a kome ću dostaviti konkretna imena i dokaze koji upućuju na to da su ova lica (Abazović i Adžić) učestvovala u… kontaminiranju dokaza kojima nijesu smjeli pristupiti, a o čijem navodnom sadržaju su na pres konferenciji upoznali javnost i time i sami potvrdili navode iz ove prijave", saopštio je Milović u petak na Tviteru.
Nedjeljni izbori dolaze u trenutku kada medjunarodni izvještaji upozoravaju na zastoj zemlje na putu prema članstvu u EU, nastao nakon smjene 30-godišnje vlasti DPS-a i preuzimanja vlasti od politički heterogenih protivnika bivšeg režima.
Analitičari vjeruju da će birače na narednim izborima prioritetno opredijeliti ekonomska pitanja, dok ankete daju prednost Spajićevoj Evropi sad koja bi prema majskom istraživanju Centru za demokratiju i ljudska prava mogla da osvoji 29 odsto glasova, dok bi za Demokratsku partiju socijalista u tom trenutku glasalo 24 odsto birača.
Prema istom istraživanju sprovedenom sredinom maja, nedavno rasformirani DF imao bi podršku 13 odsto, Demokrate 11 odsto, Bošnjačka partija 5 odsto, URA 4.4 odsto i Socijaldemokratska partija 3.2 odsto, dok bi se nekoliko preostalih lista borili za ulazak u parlament.
Birališta se otvaraju u nedjelju u sedam sati a zatvaraju u 20 sati, nakon čega se oko 22 sata očekuju prvi nezvanični preliminarni rezultati izbora.