Američka ambasada u Podgorici saopštila je da se djeca u Crnoj Gori uključuju u najgore oblike rada, uključujući prisilno prosjačenje i seksualnu eksploataciju, navodi se u Izvještaju o najgorim oblicima radnog angažovanja djece u 2017. objavljenom na sajtu ambasade.
Prema navodima iz dokumenta, Crna Gora je prošle godine uložila umjereni napredak u naporima da se eliminišu najgori oblici dječijeg rada, ali je ostala “izvorna odredišna i tranzitna zemlja za trgovinu djecom koja su prinuđena na prisilni rad, uključujući prosjačenje, posebno među romskom populacijom”.
“Neke romske djevojčice su u dogovorenim brakovima prodavane po Crnoj Gori i na Kosovu, gdje su tjerane da služe. Djeca, posebno djevojčice, prodavana su za seksualnu eksploataciju po zemaljama regiona i Zapadnoj Evropi”, navodi se u izvještaju.
Ambasada ističe da neka djeca iz populacije Roma, Aškalija i Egipćana nailaze na prepreke prilikom registracije rođenja, što otežava njihovo školovanje i čini ih ranjivijim na prinudan rad, a razlozi za veliki broj neregistrovanih su visoke cijene administrativnih taksi i nedostatak svijesti roditelja o važnosti registracije.
“Pored toga, neka djeca sa smetnjama u razvoju, posebno u ruralnim područjima, imaju poteškoća u obrazovanju i dostupnosti ograničenih vladinih socijalnih usluga”, piše u Izvještaju i dodaje da su neke romske djevojčice su u dogovorenim brakovima prodavane po Crnoj Gori i na Kosovu, gdje su tjerane da služe.
“Djeca, posebno djevojčice, prodavana su za seksualnu eksploataciju, po zemljama regiona i Zapadnoj Evropi”.
Programi za prevenciju neadekvatni
U izvještaju se navodi da je tokom 2017. godine Vlada obučila inspektore za rad na sprečavanju prisilnog rada djece, a u saradnji sa međunarodnim institucijama organizovani seminari za policijske inspektore kako bi se spriječio trafiking djece, gdje su upoznati sa standardnim procedurama za zbrinjavanje djece bez pratnje u cilju brže identifikacije žrtava trafikinga.
“Međutim, djeca u Crnoj Gori se angažuju u najgorim oblicima dečijeg rada, uključujući i prisilno prosjačenje i komercijalnu seksualnu eksploataciju, često kao dio lanca trgovine ljudima. Identifikacija žrtava je i dalje oblast u kojoj je potreban napredak ukoliko Vlada želi da se efikasno bori protiv trgovine ljudima”, piše u dokumentu.
Osim toga, istraživanje ambasade SAD u Podgorici nije otkrilo nikakve dokaze o programima za sistematsko rješavanje prisilnog rada djece na ulici, prinudnog prosjačenja ili seksualne eksploatacije, ističu autori Izvještaja.
Oni podsjećaju da je Vlada, tokom prošle godine, osnovala i učestvovala u programima za prevenciju prislinog rada djece i ističu da programi nijesu adekvatni, niti su usmjereni na sve sektore, upozoravajući da nije jasno da li se u 2017. sprovodio Nacionalni plan akcije za djecu kao i Strategija za razvoj dječije zaštite.
Iako je prošle godine tročlani policijski tim istraživao slučajeve trgovine ljudima - dječjeg prosjačenja, navodi se da su i pojedini policijski inspektori prošli seminare za sprečavanje trgovine ljudima.
“Ipak, policiji, sudijama i tužiocima je potrebna stalna obuka za identifikaciju žrtava prisilnog rada djece”, preporučuje Izvještaj i ističe da je, iako je dvoje ljudi osuđeno zbog seksualne eksploatacije, primjetna praznina u procesuiranju, uključujući povećanje broja osuđujućih presuda”.
U dokumentu se, pored ostalog, ističe da je prošle godine 65 djece prosjaka poslano u Centar za socijalni rad i upozorava da je ombudsman kritikovao rad policije i Centra za socijalni rad zbog nedovoljnog i nedosljednog praćenja informacija o djeci prosjacima.
“Djeca su često tretirana kao prestupnici, a ne žrtve. Centar je pružao usluge samo malom broju djece koja su u Crnoj Gori prosjačila. Nedostaje i specijalizovana služba za reintegraciju te djece u društvo”, piše u dokumentu koji je ambasada objavila na svojoj internet stranici.