EK: Crna Gora da reši problem korupcije

  • Nebojša Redžić

Predsjednik Vlade Milo Đukanović sa šefom Jedinice za Crnu Goru u Generalnom direktoratu za proširenje Evropske komisije Dirka Langea (gov.me)

U izveštaju Evropske komisije se navodi da Crna Gora mora da pronađe način za efikasniju borbu protiv korupcije.

Izvještaj o napretku Crne Gore, koji je danas predstavila EK, pokazao je da je država napredovala u oblasti pravde, slobode i bezbjednosti, dok je u dijelu borbe protiv korupcije neophodno jačanje ukupnih kapaciteta.

U Izvještaju koji su danas u Podgorici predstavio šef Odeljenja za Crnu Goru u Generalnom direktoratu EK za proširenje Dirk Lange ključni stav je da je napredak u oblasti borbe protiv korupcije ograničen.

Zbog toga, kapaciteti postojećih institucija koje se bore protiv korupcije moraju biti unaprijeđeni i moraju imati proaktivniji pristup, dodaje se u Izvještaju.

Navodi se da crnogorsku ekonomiju karakteriše krhki oporavak usljed slabljenja domaće potrošnje i visoke eksterne zavisnosti, a rizici za održivi oporavak opstaju.

Zapaža se da institucije nemaju proaktivan stav u slučajevima optužbi za korupciju, posebno onim koji se odnose na visoke zvaničnike. Zahttijeva se i da se kriminalizuje bogatstvo čije porijeklo nije dokazano

Lange je kazao je da u ovogodišnjem Izvještaju o napretku nema preporuke za aktiviranje tzv. kaluzule o balansu kojom bi se usporili ili zamrznuli pregovori sa Crnom Gorom.

- Učinli smo veliki napor da ovaj izvještaj učinimo objektivnim i treba ga pročitati od početka do kraja i na osnovu toga formirati mišljenje. Selektivno izvlačanje jednog ili drugog aspekta priče bilo bi pogrešno i dovelo bi vas do pogrešnih zaključaka – rekao je Lange.

Crna Gora predvodi proces evropske integracije u regionu i pregovori sa njom su u punom jeku, ocijenio je Dirk Lange, u razgovoru sa premijerom Milom Đukanovićem.

Kako je saopšteno iz Vlade, Lange je danas Đukanovću uručio zvanični Izvještaj o napretku Crne Gore za ovu godinu.

I dok iz opozicionih redova za sada nema reakcija, iz NVO MANS su saopštili da Izvještaj Evropske komisije o napretku Crne Gore pokazuje da Brisel više neće tolerisati nedostatak konkretnih rezultata.u oblasti borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala na visokom nivou i nezakonito bogaćenje moćnih pojedinaca.

IZ IZVJEŠTAJA:

Poručeno je da Crna Gora treba da razmotri uvođenje krivičnog djela za bogatstvo čije se porijeklo ne može objasniti.

Komisija je ocijenila da je Crna Gora napravila “određen napredak” u poglavlju 24 - Pravda sloboda i bezbjednost, dok je u poglavlju 23 - Temeljna prava i pravosuđe taj progres “neujednačen”, pri čemu se “ograničen” napredak u borbi protiv korupcije izdvaja kao najveći problem Crne Gore, Potencira se korupcija na visokom nivou i sistemska zloupotreba službenog položaja u svrhu sticanja materijalne koristi. Saradnja između tužilaštva i policije u istražnom procesu treba da bude unaprijeđena.

U dokumentu se navodi da Crna Gora mora napraviti ozbiljan napor u odgovoru na politizaciju javne uprave i da zaposlenima mora obezbijediti napredovanje na osnovu zasluga i znanja.

Komisija konstatuje da je Crna Gora ostvarila napredak u poglavljima o intelektualnoj svojini, nauci, obrazovanju i kulturi, zaštiti potrošača i zdravlja, spoljnoj bezbjednosnoj i odbrambenoj politici.

U EK konstatuju da je postignut izvjesni napredak u reformi pravosuđa, ali da nedostaju ključne reforme koje se odnose na izbor, napredovanje i disciplinske mjere protiv sudija.

Crna Gora mora jače da istupi u borbi protiv nekažnjivosti ratnih zločina, kao i da efikasno istražuje, procesuira da i kažnjava ratne zločine u skladu sa međunarodnim standadrima”, navodi se u izvještaju, upozoravajući da crnogorski sudovi “radije zauzimaju formalistički pristup” u istrazi ratnih zločina.

EK ocjenjuje da u borbi protiv organizovanog kriminala, koji je uglavnom obuhvaćen poglavljem 24, treba pravno pojasniti ulogu pravosuđa i policije u istragama i da treba unaprijediti koordinaciju između institucija, posebno policije i tužilaštva.

Navodi se da je Crna Gora pokazala mjerljive rezultate u borbi protiv droge, ali da treba više raditi na sprečavanju trgovine ljudima, pranju novca i sajberkriminalu.

U izvještaju EK se upozorava da su lokalni izbori, održani u maju, pokazali da nije poraslo povjerenje javnosti u izborni sistem, kao i da je tokom izbora bilo pritužbi na neregularnosti, zloupotrebe državnih resursa, kupovinu glasova i probleme sa biračkim spiskovima.

Crnogorsku ekonomiju karakteriše krhki oporavak usljed slabljenja domaće potražnje i visoke eksterne zavisnosti, a rizici za održivi oporavak opstaju, ocijenjeno je u Izvještaju EK.

Komisija je upozorila da je sloboda izražavanja ugrožena novim slučajevima nasilja nad novinarima i napadima na imovinu medija. Ističući da su pojedini slučajevi napada uspješno istraženi i procesuirani, u EK navode da je u drugim slučajevima istraga na čekanju i počinioci i naručioci su neidentifikovani.

"Vlada treba da promoviše i pomaže slobodu medija, izbjegavajući bilo kakve izjave koje bi se mogle tumačiti kao zastrašivanje“, navode u EK. Premijer Milo Đukanović je zvaničnik koji najčešće i najoštrije napada nezavisne medije.

U izvještaju EK se konstatuje da je parlamentarnom rezolucijom o evropskim integracijama ojačana uloga Skupštine u pregovorima, kao i da je parlament poboljšao kontrolnu ulogu kroz kontrolna saslušanja, čiji zaključci "bi morali biti sprovedeni”.