Evropsko skretanje udesno

Arhiva - Demonstranti nose transparent "Budućnost za Evropu" tokom protesta ekstremno desničarkog pokreta Identitarian, u Berlinu, 17. juna 2017.

Stiv Benon (Steve Bennon), nekadašnji glavni strateg američkog predsjednika Donalda Trampa (Donald Trump), sve otvorenije brani pozicije lidera evropske populističke desnice - italijanskog ministra unutrašnjih poslova Matea Salvinija (Matteo Salvini) i mađarskog premijera Viktora Orbana -- što, kažu svjetski mediji, izaziva sve veći revolt njegovih protivnika, ali dodaju i da je jačanje desnice u Evropi sve primjetnije.

Odbrana suvereniteta zemlje

Britanski Gardijan navodi da su demonstranti u subotu izrazili svoj bijes jer je Benon učestvovao u kontroverznoj debati uživo u kojoj je branio političke ličnosti krajnje desnice u Italiji i Mađarskoj.

“Govoreći u Njujorku na festivalu Open Future u organizaciji Ekonomista, bivši saradnik Trampa pozdravio je potpredsjednika italijanske vlade Matea Salvinija i premijera Mađarske Viktora Orbana zbog pokušaja da zaštite "suverenitet njihove zemlje"… Na događaju je Benon odbio da nazove Orbana, koji je izbjeglice opisao kao "muslimanske osvajače" i Salvinija, koji se obrušio na migrante, rasistima.

"Ovi ljudi pokušavaju učiniti svoje zemlje boljim. Ja svakako ne osuđujem Viktora Orbana i Salvinija", rekao je Benon, a prenosi Gardijan.

Reakcije onih koji su gledali intervju bile su podijeljene, navodi britanski list.

Glavna urednica časopisa Zeni Minton Bedos (Zanny Minton Beddoes) je rekla: "Benon predstavlja svjetski stav koji je suprotan liberalnim vrijednostima koje je Ekonomist uvijek zagovarao. Pitali smo ga da učestvuje jer njegov populistički nacionalizam ima ozbiljne posljedice u današnjoj politici."

Gardijan podsjeća da je Benon nedavno najavio planove za uspostavljanje fondacije u Evropi za koju se nada da će podstaknuti širenje desničarskog populizma širom kontinenta, kao i da će pomoći krajnje desničarskim nacionalističkim partijama na izborima za Evropski parlament u maju naredne godine.

Desničarski institut u Italiji

Benonovi konkretni potezi u Evropi već su vidljivi, jer, kako je javio Rojters (Reuters), on pomaže u izradi nastavnog plana za desničarski katolički institut u Italiji.

Bendžamin Harnvel (Benjamin Harnwell), direktor instituta Dignitatis Humanae sa sjedištem u samostanu nedaleko od Rima, rekao je da je Benon pomagao u izgradnji instituta dugi niz godina. Kardinal Rejmond Burk (Raymond Burke), vodeći konzervativac Vatikana koji je predsjednik savjetničkog odbora Instituta, rekao je da će Benon igrati vodeću ulogu tamo”, navodi Rojters i ističe:

“Povećano angažovanje Benona na Institutu pokazuje kako se njegovo uključivanje u Evropu proteže izvan izborne politike, a sve u nastojanju da se izgradi populistička frakcija unutar Katoličke crkve.”

Rojters prenosi i da Harnvel, bivši član osoblja u Evropskom parlamentu, takođe savjetuje Benona u njegovoj kampanji za izgradnju populističkog pokreta širom Evrope, kao i da Institut očekuje da će naredne godine predstaviti svoje prve kurseve.

“Burke, bivši nadbiskup St. Louisa, je od 2013. bio vodeća osoba u Institutu i otvoreni je kritičar pojedinih politika pape Franje. Od izbora pape Franje 2013. godine, Burke je predvodio optužbe konzervativaca koji su oštro kritikovali papu, rekavši da je puno vjernika zbunio izjavama da bi crkva trebalo da bude dobrodošla za homoseksualce i razvedene katolike, a ne da bude opsjednuta "kulturnim ratom" oko pitanja kao što je abortus”.

Rojters na kraju podsjeća da je nakon sastanka sa Benonom u Rimu prošlog vikenda Salvini objavio da se pridružuje njegovom populističkom pokretu.

Jačanje populista u Italiji

Oko 62 odsto Italijana odobrilo je vladajuću koaliciju populističkog pokreta Pet zvjezdica i aniti-imigrantske Lige koju predvodi premijer Đuzepe Konte (Giuseppe Conte), prema anketi provedenoj za italijanski dnevni list La Repubblica, i to je najviši nivo podrške od kada je vlada preuzela dužnost 1. juna, navodi Blumberg (Bloomberg).

Konte i njegov ministar finansija Đovani Trija (Giovanni Tria) hrle da do 27. septembra predstave nacrt budžeta za 2019. godinu koji se odnosi na obećanja kampanje Luiđi Di Majovih (Luigi Di Maio) Pet zvjezdica i Lige Matea Salvinija, istovremeno uklanjajući zabrinutost od nekih evropskih donosilaca politike da bi plan mogao da širi pravila za suzbijanje deficita i ogromnog javnog duga.

Govoreći na događaju u Milanu u subotu, Salvini je ponovio svoj stav da "prvo dolazi ekonomski rast i onda dolaze ograničenja”.

Blumberg ističe ipak da Salvinijeva upotreba socijalnih medija i antimigrantske retorike nastavlja da se odražava kod birača.

Danski recept

Za to vrijeme, kako piše portal Politiko (Politico), danska desničarska vlada je možda očekivala povratak ljevičarske opozicije kada uvede novu kontroverznu politiku integracije, ali više ne.

“Nedavni vladin prijedlog, koji bi trebao da bude finaliziran u parlamentu na jesen, biće usmjeren na takozvana geto-naselja s nizom sankcija i podsticaja. Namjera je da se imigrantske zajednice u potpunosti uvedu u dansko društvo – uz pomoć sile ako je potrebno”, objašnjava se u tekstu i nastavlja:

“Djeca koja žive u označenim oblastima biće obavezna da prisustvuju dnevnoj brizi u trajanju od 25 sati sedmično, kako bi se osiguralo da će naučiti jezik i vrijednosti te zemlje. Roditelji koji svoju djecu vraćaju u zemlje porijekla na duži vremenski period mogu se suočiti sa zatvorom ili deportacijom. Za zločine počinjene u tim naseljima bi bile predviđene teže kazne. Ukoliko bi bilo potrebno i zgrade bi se srušile.”

Ovaj portal podsjeća i da se političke partije širom Evrope bore sa imigracionom politikom.

“Ovo pitanje je postavilo posebnu dilemu evropskim ljevičarskim partijama koje su pretrpjele talas izbornih poraza, pošto ih politički rivali optužuju da su odgovorni za nekontrolisanu imigraciju... Odgovor danskih socijaldemokrata je izdvajanje: pokušali su da prevaziđu međusobnu konkurenciju podržavajući vladu u nizu privlačnih Zakona o imigraciji i integraciji, a još uvijek zahtijevaju oštrije mjere.”

Evropa i nacionalizam: Vodič po državama

BBC navodi da se izborni rezultati desnice mogu djelimično posmatrati kao reakcija protiv političkog establišmenta, nakon finansijske i migrantske krize, ali i da talas nezadovoljstva takođe usporava dugoročne strahove globalizacije i razvodnjavanja nacionalnog identiteta.

BBC tvrdi i da iako te partije imaju širok politički spektar, postoje neka zajednička obilježja, kao što su neprijateljstvo prema imigraciji, anti-islamska retorika i euroskepticizam.

Kao jednu od zemalja, BBC navodi Italiju i ocjenjuje da je do jačanja dvije populističke partije – protuvladinog Pokreta pet zvjezdica i desničarske Lige došlo nakon što je zemlja bila pogođena finansijskom krizom 2008. godine i nakon što je postala glavna destinacija za migrante iz sjeverne Afrike.

“U Njemačkoj, formirana prije samo pet godina, krajnje desna alternativa za Njemačku (AfD) je 2017. prvi put ušla u savezni parlament…Njihov uspjeh je također tumačen kao znak nezadovoljstva politikom otvorenih vrata za izbjeglice kancelarke Angele Merkel (Angela Merkel),” objašnjava BBC i dodaje da je slična situacija i u Austriji, Sloveniji, Švedskoj, Poljskoj…

“U Francuskoj uprkos naporima liderke Marin Le Pen (Marine Le Pen) da napravi ekstremno desničarski Nacionalni front atraktivan za mainstream Francuske, ona je potpuno poražena od Emanuela Makrona (Emmanuel Macron) na predsjedničkim izborima u maju 2017. godine. U Mađarskoj je u aprilu Orban osvojio treći mandat zahvaljujući kampanji u kojoj je dominirala imigracija. On je vjerovatno vodeći glas među zemljama Višegradske skupine u centralnoj Evropi - Mađarskoj, Poljskoj, Češkoj Republici i Slovačkoj - koji se protive planovima EU da primoraju zemlje da prihvate migrante u okviru obaveznih kvota,” ocjenjuje BBC te ističe da je Orban čovjek koji misli da je Evropa napadnuta.

Tekst je u celosti prenet sa sajta Radija Slobodna Evropa.