Pooštrena finansijska kontrola u EU

  • Elvir Bucalo

Predsednik Evropske komisije, Žoze Manuel Barozo (levo) i predsednik Evropskog veća, Herman van Rompuj na konferenciji za novinare po završetku dvodnevnog samita u Briselu, 29. oktobar 2010.

Nakon dvodnevnog samita u Briselu, lideri Njemačke i Francuske imaju razloga da se zadovoljni vrate kući. Njihovo insistiranje na izmjenama Lisabonskog sporazuma je dobilo formu odluke Evropskog vijeća, dok je traženi automatizam kažnjavanja finansijski nedisciplinovanih evropskih članica ostavljen za dalju doradu.

Prvi evropski ustav, koji je za jedne bio osnova gradnje evropske federacije, a za druge maksimum ustupaka suverene nacije, doživjeće na svoj prvi rodjendan i odredjene izmjene. Nakon duge rasprave evropskih lidera tokom prošle noći, dogovoreno je da se u Lisabonski sporazum ugrade mehanizmi trajne zaštite od budućih finansijskih kriza kakve bi mogle izbiti.

"Šefovi država ili vlada su se sporazumjeli da poštuju potrebe za države članice da uspostave trajan anti-krizni mehanizam kako bi osigurali finansijsku stabilnost eurozone i pozvali su predsjednika Evropskog vijeća da zajedno sa članovima Vijeća započne konsultacije oko ograničenih izmjena Lisabonskog sporazuma kako bi te mjere mogle biti operativne", rekao je predsednik Evropskog vijeća, Herman van Rompuj.

Predsjednik Evropske komisije, Žoze Manuel Barozo je dodao:

"Lideri su dogovorili ograničene promjene Sporazuma i oni to mogu učiniti. To je odluka koja je donijeta jednoglasno, a desiće se, vjerovatno tokom decembra ove godine. Evropska komisija će učestvovati u skiciranju anti-kriznog mehanizma, kako odgovoriti na kredibilan način na pojavu bilo koje nove krize. Jedno od otvorenih pitanja sa kojima se ušlo u noć dugih pregovora je bilo pitanje sankcija."

Predsjednik Evropskog vijeća, Herman van Rompuj je takođe istakao:

"Razmotriću uskoro mogućnost konsultacija sa državama članicama pitanje prava učešća u donošenju odluka u okviru Evropske monetarne unije, odluka koje se odnose na procedure a u slučaju uporne prijetnje stabilnosti eurozone."

Lideri su se saglasili da će se snažnije kontrolisati budžeti 27 evropskih članica, a da će sankcije, uključujući i finansijske kazne, biti primjenjivane na 25 država članica eurozone i onih koji joj se namjeravaju pridružiti, što isključuje Veliku Britaniju i Dansku.

Sam mehanizam stupanja na snangu sankcija će, vjerovatno početkom naredne godine, usaglasiti predsjednik Evropskog vijeća, Van Rompuj sa liderima država članica. Ovdje treba još reći da je danas usvojen zajednički stav Unije prema skorom globalnom sastanku o klimi, krajem novembra i početkom decemra u Meksiku. Evropa će tamo tražiti mjere koje će osigurati da globalno zagrijavanje ne predje 2 stepena Celzijusa.