Američki sekretar za odbranu Lojd Ostin razgovarao je u utorak sa svojim kineskim kolegom, prvi put za gotovo 17 mjeseci.
Iz Pentagona je saopšteno da su Ostin i kineski admiral Dong Jun razgovarali o "odbrambenim odnosima" i globalnim bezbjednosnim pitanjima, od ruskog rata u Ukrajini do nedavnih provokacija Sjeverne Koreje. U saopštenju se navodi da je Ostin naglasio značaj "poštovanja slobode pomorske navigacije garantovane međunarodnim pravom, naročito u Južnom kineskom moru".
Peking želi da kontroliše pristup Južnom kineskom moru i da uspostavi kontrolu nad Tajvanom, silom ako to bude neophodno. Predsjednik Džo Bajden je rekao da će američke snage braniti demokratsko ostrvo od napada.
U međuvremenu rastu i napetosti između Kine i američkog saveznika Filipina u Južnom kineskom moru. Kineska obalska straža je ovog mjeseca koristila vodene topove da bi zaprijetila filipinskim ribarskim čamcima. Peking takođe koristi taktike sudara, podvodne barijere i vojne lasere da spriječi filipinske patrolne misije.
ARHIVA - Brod kineske obalske straže blokira filipinski brod u Južnom kineskom moru (Foto: Photo by Handout / Philippine Coast Guard / AFP)
Jedan visoki zvaničnik Pentagona je u obraćanju novinarima uoči razgovora Ostina i Donga rekao da je to "važan korak" ka tome da se linije komunikacije između dvije vojne sile drže otvorenim.
“Ta komunikacija nam daje priliku da spriječimo da konkurencija preraste u konflikt, tako što iskreno govorimo o tome šta nas brine. To obuhvata ponašanje Kine u Južnom kineskom moru, kao i značaj mira i stabilnosti širom Tajvanskog moreuza", rekao je zvaničnik, koji se obratio pod uslovom da ostane anoniman.
Ovo je prvi put da je Ostin razgovarao sa Dongom, koji je na položaju ministra odbrane Kine od decembra. Takođe je prvi put da je šef Pentagona razgovarao sa kineskim kolegom od novembra 2022. godine, kada se sastao sa tadašnjim ministrom odbrane Vei Fengeom u Kambodži.
Dongov prethodnik, general Li Šangfu bio je pod američkim sankcijama za koje je Kina smatrala da su prepreka njegovoj direktnoj komunikaciji sa Ostinom. Američki sekretar za odbranu rukovao se sa Lijem u Singapuru prošle godine i to je bila njihova jedina komunikacija.
Visoki američki odbrambeni zvaničnik rekao je da bi razgovori zvaničnika dvije zemlje trebalo da osiguraju da Kina jasno razumije američke stavove o svim regionalnim i globalnim bezbjednosnim pitanjima.
Ne propustite: Kina uvela sankcije američkim kompanijama zbog prodaje oružja TajvanuOstin i Dong su razgovarali nakon što je Pentagon saopštio da ima nagovještaja da prodaja kineske oružane tehnologije Rusiji pomaže povećanje vojne proizvodnje Moskve dok nastavlja rat u Ukrajini.
Portparol Pentagona Pet Rajder je u ponedeljak, u odgovoru na pitanje Glasa Amerike, rekao da je Kina prodala "značajne količine" mašinskih sprava, mikroelektronike i tehnologije za dronove i krstareće rakete Rusiji.
“Ta podrška omogućava ruski rat u Ukrajini i predstavlja značajnu prijetnju po međunarodnu bezbjednost", rekao je Rajder.
Kineski i ruski entiteti zajedno proizvode dronove u Rusiji, a kineske kompanije obezbjeđuju optičke komponente za upotrebu u ruskim tenkovima i oklopnim vozilima, rekli su zvaničnici za agenciju Asošijeted pres.