Da li će novi popis stanovništva u SAD 2020. sadržati i pitanje o državljanstvu? Trampova administracija želi da se to pitanje doda drugim pitanjima u okviru popisa, kako bi se utvrdio broj ljudi koji žive u Americi bez odgovarajućih dokumenata. Protivnici smatraju da bi to odvratilo imigrante od učešća u popisu, što znači da čitave zajednice u nekim gradovima i državama ne bi bile zastupljene u institucijama vlasti.
Tema je dospela pred Vrhovni sud, nakon što su federalni sudovi u Njujorku i Kaliforniji zabranili da se pitanje o državljanstvu uključi u popis, a Sekretarijat za ekonomiju zatražio da se njihova odluka poništi. Konzervativna većina u Vrhovnom sudu, po svemu sudeći, ima razumevanja za argumente Trampove Bele kuće.
Demonstranti su se okupili ispred zgrade Vrhovnog suda u utorak, da bi iskazali protivljenje uvođenju pitanja o državljanstvu u popis stanovništva. Protivnici tvrde da će to pitanje zastrašiti milione ljudi, prvenstveno hispanske imigrante.
Pamfleti sa informacija o popisu stanovništva dostavljaju se lokalnim zajednicama.
"Pitanje “da li ste državljanin?” nije samo jedan red u formularu. Radi se o tome da li se broji svaka osoba koja živi u Americi. Prema vladinoj sopstvenoj proceni, 6,5 miliona ljudi neće učestvovati u popisu zbog tog pitanja. Oni će jednostavno nestati iz spiska stanovništva naše zemlje”, ističe Dejl Ho, pravnik Američke unije za građanske slobode.
Popis stanovništva se sprovodi jednom u deset godina i koristi da bi se odredio broj mesta koji svakoj državi pripada u Predstavničkom domu, kao i prilikom raspoređivanja sredstava iz federalnog budžeta u iznosu od oko 800 milijardi dolara. Protivnici pitanja o državljanstvu tvrde da je plan administracije da zastraši imigrante i spreči ih da učestvuju u popisu, zbog čega bi čitave zajednice ostale bez odgovarajuće političke zastupljenosti u Kongresu kao i bez federalnih sredstava za obrazovanje, infrastrukturu i javne usluge.
Popis stanovništva 2020. testirao se probnim pismima 2018.
“Insistiranje administracije na pitanju o državljanstvu je deo jednog, očigledno rasističkog plana da se imigranti drugih rasa, uključujući crnačke imigrante, liše resursa i da se spreči da budu zastupljeni u društvu”, navodi Nana Gjamfi, izvršna direktorka Crnačkog saveza za pravednu imigraciju.
Vrhovni sud, podeljen po ideološkoj liniji, po svmu sudeći je spreman da podrži zahtev Trampove administracije sa 5 prema 4. Odluka se očekuje u junu.
"Mislim da će vlada pobediti. Sekretarijat za ekonomiju ima potpuna ovlašćenja, u skladu sa statutom koji je usvojio Kognres, da odluči koja će pitanja stajati u popisu stanovništva. Ne mislim da će tvrdnje koje se iznose protiv toga biti uvažene pred sudom”, kaže Hans fon Spakovski, stručnjak konzervativne fondacije Heritidž.
Pristalice dodavanja pitanja o državljanstvu ističu da se tu ne postavlja pitanje da li neka osoba boravi u zemlji legalno ili ilegalno. Takođe, oni podsećaju da su svi odgovori iz popisa poverljivi, što znači da Biro za popis stanovništva ne može da ih deli sa drugim federalnim agencijama.