Ukrajina i Rusija su 11. juna razmijenile oko 200 zatvorenika, uključujući i ukrajinske vojnike koji su se borili u čeličani Azovstal u Marijupolju. Ovakve razmjene su se dešavale i ranije.
Arsenij Fedosjuk bio je jedan od ukrajinskih vojnika u Azovstalu. Ruske snage su ga zarobile krajem maja 2022. godine, a oslobodile sedam mjeseci kasnije.
„Ljudi se šokiraju kada im pokažem kako naši borci izgledaju nakon što ih Rusi oslobode“, kaže Arsenij za Glas Amerike.
Sada se on i njegova supruga, Julija Fedosjuk, nalaze u Sjedinjenim Državama, gdje govore o svojim iskustvima tokom njegovog zarobljeništva.
Your browser doesn’t support HTML5
Ukrajinski vojnik o zarobljeništvu kod Rusa
„Osećaj beznađa, znajući da ne možemo da ih spasimo, da ne možemo ništa da uradimo. Imali smo visoka nadanja za evakuaciju, za izvlačenje u treće zemlje“, prisjeća se Julija.
Nakon zarobljavanja, Arsenij i njegovi saborci su odvedeni u zatvor izvan sela Olenivka u regionu Donjeck. Kaže da su ga tamo ispitivali i mučili. U julu 2022. godine, više od 50 ljudi je preminulo u požaru u zatvoru.
Julija kaže da je pokušavala da sazna sudbinu supruga: “Nije bilo načina da se komunicira sa njima. Jedino što smo imali bio je video spaljenih leševa. Neke žene prepoznale su svoje voljene među mrtvima.“
Julija Fedosjuk pokazuje svoju i suprugovu fotografiju tokom intervjua za Asošijeted pres u aprilu 2022. godine.
Arsenij objašnjava ko su vojnici koji su se tamo nalazili:
“Na osnovu spiska na kojem su sve bili borci iz bataljona Azov, pokupili su ljude i prebacili ih u industrijski dio zatvora. Tri dana kasnije, aktivirali su eksploziv po noći, dok su ljudi spavali. Zbog te eksplozije, poginulo je više od 50 ljudi. Oni koji nisu umrli bili su ranjeni.“
Preživjeli, uključujući i Arsenija, odvedeni su u druge zatvore.
„Tokom dana nije nam bilo dozvoljeno da ležimo ili da sjedimo na krevetu. Davali su nam jedva dovoljno hrane da bismo preživjeli“, kaže Arsenij. „Prebrojavali smo kalorije. Ako bismo dobili 600 kalorija dnevno, to je bilo dobro.“
On se konačno vratio kući kasno u decembru 2022. godine, a poslali su ga u bolnicu u Sumiju.
Njegova supruga kaže da će oporavak biti dugačak:
“On izgleda kao zdrav čovjek, ali ima probleme sa stomakom, leđima, nogama.“
Predaja ukrajinskih boraca iz Azovstala, 19. maja 2022. godine.
Fedosjuk sada prolazi kroz rehabilitaciju i planira da se vrati na front nakon što se oporavi. Za sada, par boravi u Sjedinjenim Državama, gdje pokušavaju da skrenu pažnju međunarodnoj javnosti na loš tretman koji Rusija ima prema ukrajinskim zarobljenicima.
Oko 700 vojnika bataljona Azov iz Marijupolja još se nalazi u ruskom zarobljeništvu.