Švedski naučnik Svante Pabo dobio je Nobelovu nagradu za medicinu za otkrića o ljudskoj evoluciji, koja su pružila ključni uvid u funkcionisanje našeg imunološkog sistema i karakteristike koji nas čine jedinstvenim u poređenju sa našim izumrlim precima, saopštila je komisija za dodelu nagrada.
Pabo je predvodio razvoj novih tehnika koje su istraživačima omogućile da porede genom savremenog čoveka i drugih hominida, odnosno čovekolikih majmuna - neandertalaca i denisovanaca.
Dok su kosti neandertalca prvi put otkrivene sredinom 19. veka, tek kada je "otključan" njihov DNK - koji se često naziva šifrom života - naučnici su u potpunosti uspeli da razumeju vezu između tih vrsta. To uključuje i period kada su se savremeni ljudi i neandertalci razišli u razvoju kao vrsta, za šta se procenjuje da se dogodilo pre oko 800.000 godina, ističe Ana Vedel, predsednica Nobelovog komiteta.
“Pabo i njegov tim su takođe, što je bilo iznenađenje, otkrili tok gena između neandertalaca i homo sapiensa, što pokazuje da su imali decu zajedno tokom tog perioda koegzistencije", kaže Vedel.
Taj transfer gena između hominida utiče na to kako imunološki sistem savremenog čoveka reaguje na infekcije, kao što je koronavirus. Oko jedan do dva procenta ljudi van Afrike ima gene neandertalaca.
“Svante Pabo je otkrio genetski sastav naših najbližih rođaka, hominida neandretalaca i denisonaca", izjavio je za Asošijeted pres Nils-Joran Laršon, član Nobelove skupštine, nakon što je objavljena vest o nagradi za medicinu i fiziologiju.
"A male razlike između tih izumrlih čovekovih predaka i nas, današnjih ljudi, pružiće značajan uvid u naše telesne funkcije i način na koji se razvijao mozak, i tako dalje".
67-godišnji Pabo obavljao je svoja istraživanja u Nemačkoj, na Univerzitetu Minhena, i na Maks Plank institutu za evolucijsku antropologiju u Lajpcigu. Pabo je sin biohemičara Sune Bergstsroma, koji je osvojio Nobelovu nagradu za medicinu 1982. Prema Nobelovoj fondaciji, to je osmi put da su sin ili ćerka nekog dobitnika Nobelove nagrade i sami dobili Nobela. Samo jednom su otac i sin podelili istu Nobelovu nagradu: 1915. godine, kada su ser Vilijam Henri Breg i njegov sin Vilijam Lorens Breg zajedno dobili nagradu za fiziku.
