Stejt department nije imao adekvatne planove prije kolapsa vlade u Avganstanu, koja je imala podršku Amerike, navodi se u izvještaju administracije predsjednika Džoa Bajdena o potezima te federalne agencije tokom haotične evakuacije Amerikanaca i njihovih avganistanskih saveznika.
U izvještaju se kritikuju potezi i administracije bivšeg predsjednika Donalda Trampa i Bajdena prije i poslije povlačenja američkih snaga iz Kabula u avgustu 2021. godine.
Republikanci su optuživali Bajdena da nije preuzeo odgovornost za obavještajne propuste koji su doveli do toga da Talibani preuzmu vlast u zemlji i za haotične scene na aerodromu u Kabulu, gdje je 13 američkih vojnika poginulo u samoubilačkom napadu.
Bajdenova administracija objavila je djelove dugoočekivane revizije Stejt departmenta, koji je završen u martu 2022. godine, u petak prije praznika 4. jula, mada veći dio nije objavljen. Objavila je izvještaj Savjeta za nacionalnu bezbjednost o povlačenju dan prije velikog petka i tokom uskršnjeg vikenda, ali je odbila da objavi interne procjene Pentagona i Stejt departmenta.
Radna grupa Stejt departmenta je pomogla da se u julu i avgustu 2021. godine prebaci gotovo 2.000 Avganistanaca, uoči 31. avgusta te godine koji su Sjedinjene Države odredile za povlačenje svojih snaga.
Međutim, Stejt department "nije uspio da uspostavi širu radnu grupu kako se situacija u Avganistanu pogoršavala", navodi se u izvještaju.
Dok je vojska planirala evakuaciju američkih civila i avganistanskih saveznika, "bilo je nejasno ko je u Stejt departmentu predvodio te napore", ističe se u izvještaju.
“Odluke i predsjednika Trampa i predsjednika Bajdena da okončaju američku vojnu misiju u Avganistanu imale su ozbiljne posljedice po održivost avganistanske vlade i njenu bezbjednost. Te odluke su van okvira naše revizije, ali je tim utvrdio da u obje administracije nije postojalo dovoljno razmatranje, na visokom nivou, najgorih mogućih scenarija i koliko bi oni brzo mogli da se dogode", navodi se u izvještaju.
Kako su Talibani zauzimali gradove brže nego što je većina američkih zvaničnika očekivala, a sudbina Kabula bila sve neizvjesnija, službenici Stejt departmenta, kako se navodi, počeli su da dobijaju "ogroman broj poziva i poruka" od članova Kongresa, drugih vladinih agencija i građana koji su apelovali da se spasu ljudi u Avganistanu.
Službenici koji su radili na evakuaciji takođe su imali zbunjujuće smjernice koje nisu odgovarale uslovima na terenu u to vrijeme, navodi se u izvještaju.
Visoki zvaničnik Stejt departmenta rekao je da je ta agencija iskoristila lekcije iz Avganistana, kada je evakusala ljude prije i posle rata u Ukrajini i dok je trajala kriza u Sudanu.
