Sjedinjene Države su sredinom aprila rasporedile raketni sistem Tomahavk na Filipinima, što su osudile i Rusija i Kina. Raketni bacač srednjeg dometa može da stigne do meta udaljenih i do 1.600 kilometara.
Rusija je najavila da će povećati proizvodnju i usavršiti svoj arsenal raketa srednjeg i kraćeg dometa, a u ovonedeljnom saopštenju ruskog ministarstva spoljnih poslova navedeno je da je to odgovor na raspoređivanje sličnih američkih raketnih sistema u Evropi i azijsko-pacifičkom regionu, te na zapadne isporuke sve sofisticiranijeg oružja Ukrajini.
“To saopštenje tumačim kao pokušaj da se zaplaše ili odvrate Sjedinjene Države, Velika Britanija, Francuska i drugi NATO saveznici od podrške Ukrajini. Ništa od toga nije bez presedana, ali je uznemirujuće. Samo pojačava napetosti”, smatra Vilijam Hil iz Vilson centra.
U ruskom saopštenju takođe se pominje američkog raspoređivanje raketnog sistema Tomahavk na Filipinima, što je do 2019. bilo zabranjeno sporazumom SAD i Rusije o kontroli naoružanja iz 1987.
Sjedinjene Države su se 2019. godine povukle iz Sporazuma o nuklearnim snagama srednjeg dometa (INF), optužujući Rusiju da ga krši, što je Moskva demantovala.
“Sada vidimo da bi u odsustvu efikasnih sporazuma o kontroli naoružanja, SAD i Rusija mogle ponovo da počnu da raspoređuju tu vrstu oružja", ističe Deril Kimbol, izvršni direktor Udruženja za kontrolu oružja.
Rusija je do sada odbacivala prijedlog Amerike da se vrati za sto i pregovara o novoj kontroli oružja. Eksperti upozoravaju da će se proizvodnja oružja povećati ako ne bude sporazuma.
“Moguća je neobuzdana trka u naoružanju, ne samo između SAD i Rusije, već i uz učešće Kine koja takođe povećava nuklearni arsenal”, upozorava Kimbol.
Vilijam Hil podsjeća da je Rusija u prošlosti prijetila da će upotrijebiti nuklearno oružje na ratištu.
“Mislim da je to veoma opasna taktika. To je igranje sa vatrom i povećava šanse da se dogodi neki incident. Dugo sam radio sa visokim zvaničnicima u ruskoj vojsci i znam da razumiju koliko je ozbiljno čak i razmišljati o upotrebi tog oružja”.
Rusija i Amerika imaju najviše nuklearnog oružja u svijetu, koje zajedno čini više od 85 odsto globalnog arsenala.