Jul 2023. godine bio je ubjedljivo najtopliji mjesec ikada zabilježen, potvrdila je evropska organizacija za praćenje klime.
Globalna prosječna temperatura u julu od 16,95 stepeni Celzijusa bila je za trećinu stepena viša od prethodnog rekorda zabilježenog 2019. godine, saopštila je u utorak služba Evropske unije za klimatske promjene Kopernikus. Globalni rekordi se obično obaraju za stoti ili deseti dio stepena, tako da je najnovija razlika neuobičajena.
"Ti rekordi imaju kobne posljedice po ljude i planetu koji su izloženi učestalijim i intenzivnijim ekstremnim prilikama", upozorila je zamjenica direktora Kopernikusa Samanta Burdžis.
Smrtonosni toplotni talasi zabilježeni su na jugozapadu Amerike i u Meksiku, Evropi i u Aziji. Prema naučnim istraživanjima, za to su krive klimatske promjene koje izaziva ljudska aktivnost kao što je sagorijevanje uglja, nafte i prirodnog gasa.
Od 2. jula, dani su bili topliji nego ikada. Temperature su bile toliko visoke da su Kopernikus i Svjetska meteorološka organizacija odlučili da upozore da je jul vjerovatno bio najtopliji ikada - i prije kraja mjeseca. U utorak je to i ozvaničeno.
ARHIVA - Vrućine u Sent Luisu (Foto: AP/Jeff Roberson)
Mjesec je bio za 1,5 stepeni Celzijusa topliji od perioda prije industrijske revolucije. Zemlje širom svijeta su se 2015. godine saglasile da spriječe dugoročno zagrijavanje - ne tokom mjeseci ili čak godina, već decenija - koje bi za 1,5 stepeni bilo toplije od perioda prije revolucije.
Prošli mjesec je bio za 0,7 stepeni Celzijusa topliji nego prosječni jul od 1991. do 2020. godine, saopšteno je iz Kopernikusa. Svjetski okeani su za pola stepena bili topliji nego prethodnih 30 godina, a sjeverni Atlantik je bio za 1,05 Celzijusa topliji od prosjeka. Na Antarktiku je zabilježen rekordno nizak nivo leda, 15 odsto ispod prosjeka za ovo doba godine.
Kopernikus vrši mjerenja od 1940. godine. Temperature u julu su bile toplije nego bilo kojeg drugog mjeseca i prema podacima američke Nacionalne uprave za okeane i atmosferu, čija mjerenja datiraju još iz 1850. Međutim, naučnici navode da je to bio najtopliji mjesec u mnogo dužem periodu.
Your browser doesn’t support HTML5
Kalifornijske vrućine
"Riječ je o nevjerovatnom rekordu i prilično je jasno da je to bio najtopliji mjesec poslednjih 10.000 godina", kaže Stefan Ramstorf, klimatski načunik na Institutu za klimatska istraživanja Potsdam u Njemačkoj.
Ramstorf, koji nije bio dio Kopernikusovog tima, pozvao se na istraživanja koja koriste godove na stablima i druge pokazatelje da pokažu da je sada najtoplije doba od početka Holocenske epohe, prije oko 10.000 godina.
A prije te epohe, vladalo je ledeno doba, što znači da se može reći da je riječ o najtoplijem periodu u poslednjih 120.000 godina, ističe Ramstorf.
“Ne bi trebalo da brinemo zbog rekorda u julu, već zbog toga što to neće biti rekord još dugo vremena. To pokazuje koliko smo promijenili klimu. Živimo u veoma drugačijem svijetu, na koji naša društva nisu prilagođena", poručila je klimatska naučnica na Kraljevskom koledžu u Londonu Frederike Oto.