U Podgorici i Kotoru u nedelju su održani lokalni izbori. Prema preliminarnim podacima, u glavnom gradu Crne Gore je najviše glasova osvojila Demokratska partija socijalista (DPS), ali bez većine da samostalno formira vlast.
Prema podacima Centra za demokratsku tranziciju (CDT), na osnovu svih obrađenih biračkih mjesta, DPS je osvojila oko 30 odsto glasova (19 mandata), zatim slijedi Pokret Evropa sad (PES) premijera Milojka Spajića i Demokrate sa 21,8 odsto (14 mandata), Za budućnost Podgorice oko 20 odsto (13 mandata), Za bolju Podgoricu Jakov Milatović (i građanski pokret URA) 10,5 odsto (6 mandata), a Evropski savez 5,4 odsto (3 mandata).
Stranka Evropskog progresa bivšeg premijera Duška Markovića osvojila je 3 odsto (2 mandata), čime je prešla cenzus, a u lokalni parlament je još ušao Preokret sa 3,3 procenta (2 mandata).
Za formiranje vlasti, potrebna je većina od najmanje 29 mandata s obzirom na to da lokalni parlament ima 59 odborničkih mjesta.
Nosilac liste DPS-a Nermin Abdić rekao je da je “DPS ubjedljivo najjača politička partija u Podgorici” i da će ta partija biti stožer buduće gradske vlasti u glavnom gradu".
“Na održanim lokalnim izborima DPS je osvojila 50 posto više u odnosu na prvu narednu listu i biće stožer buduće lokalne uprave. Partije opozicije su ubjedljivo trijumfovale nad partijama vlasti u glavnom gradu koje su urnisale Podgoricu u prethodnih godinu i po dana”, rekao je Abdić i dodao da “partije koje su srušile ovakvu vlast u Podgorici treba da formiraju novu vlast u našem gradu”.
Lider te partije Danijel Živković rekao da želi da čestita građanima novu lokalnu vlast i dodao: “Poštovani građani, srećni vam vanredni parlamentarni izbori”.
“Vlada Crne Gore je večeras pala”, rekao je Živković na konferenciji za štampu DPS-a.
Predsjednik PES-a i premijer Milojko Spajić, odgovarajući na pitanja novinara da li će pregovarati sa Jakovom Milatovićem i Građanskim pokretom URA, rekao da će o tome odlučiti partijski organi PES-a i Demokrata posebno, te da će nakon toga usaglasiti zajednički stav.
Lider Demokrata Aleksa Bečić je rekao da su “ukupno gledano, ostvarili odličan rezultat”.
“Vjeruje da će se u Podgorici i Kotoru poštovati demokratski principi i da će novi gradonačelnici u ta dva grada biti Saša Mujović i Vladimir Jokić, a DPS ostati u opoziciji”, naveo je Bečić i dodao da su liste Demokrate-PES i "Za budućnost Podgorice" osvojile 27 mandata.
Nosilac liste PES - Demokrate Saša Mujović rekao je da je zahvalan građanima koji su prepoznali njihovu želju “da Podgoricu zadrže, da Podgorica bude bastion slobode i da ne dozvole povratak DPS-a”.
Mujović je rekao “da će rezultat koji su ostvarili tek u narednim danima da pokaže koliko je značajan” i ocijenio da je protiv njihove liste vođena negativna kampanja.
“Uspjeli smo da odbranimo one tekovine za koje se Vlada zalagala i za što smo se borili”, rekao je Mujović i dodao da “ako se budu poštovali demokratski principi i tekovine 30. avgusta, onda nema dileme koja će lista dati kandidata za gradonačelnika”.
Nositeljka liste koalicije "Za budućnost Podgorice", koju čine stranke bivšeg Demokratskog frona i Socijalistična narodna partija, Jelena Borovinić Bojović, čestitala je građanima “na velikoj pobjedi velike koaliciji od 2020. godine, koja je odbranila slobodu u Podgorici".
“Ovo je velika pobjeda, ovo je važan dan za Podgoricu… Pozvaćemo koalicione partnere iz Vlade, gospodina Sašu Mujovića (PES) i Luku Rakčevića na dogovor, jer je osnovna mjera i namjera KBPG bila i ostala dogovor…”, rekla je Borovinić Bojović.
Nosilac liste "Za bolju Podgoricu" od koje će zavisiti formiranje vlasti, Luka Rakčević, rekao je da su partije koje čine većinu u parlamentu u Podgorici delegitimisane i da nemaju povjerenje građana.
"Rezultat od blizu 11 posto našoj listi omogućava da bude temelj i da odredi politički pravac nove uprave glavnog grada Podgorice", rekao je Rakčević i dodao da je "jako važno ukazati na činjenicu da su partije koje na državnom nivou imaju dvije trećine parlamentarne većine, u Podgorici izgubile svako povjerenje građana i građanki Podgorice i da partije koje čine dvotrećinsku većinu na državnom nivou u Podgorici nemaju većinu".
“Vjerujem da ova lista određuje i politički pravac Podgorice ali i Crne Gore u narednom periodu i da će Podgorica postati bolji, zeleniji, čistiji i bezbjedniji grad”, rekao je Rakčević.
Nosilac liste Evropskog saveza Boris Mugoša rekao je da je ponosan na izborni rezultat i da se nada četvrtom mandatu, pozivajući parlamentarnu većinu da vrate mandate građanima.
“Važna poruka je da je parlamentarna podmirena većina doživjela izborni debakl i pozivam ih sa ovoga mjesta, ako vole Crnu Goru, da vrate mandate građanima i da idemo na vanredne izbore”, rekao je Mugoša.
Nosilac liste pokreta Preokret Srđan Perić rekao je da “osjeća da im je Podgorica dala snagu i da iz nje kreće borba protiv partijskog zarobljavanja države”.
“Gledaćete u narednim danima teatar od pregovora, gledaćete na što to liči i da je sve podređeno apsolutno partijskom interesu”, rekao je Perić i dodao da oni “u tome neće učestvovati jer bi to bila izdaja građana koji su im dali podršku upravo za ovaj stav”.
Pravo glasa na izborima u Podgorici imalo je 145.724 građana. Do 20 sati glasalo je 56.4 odsto ili oko 82. 200 birača, prema podacima CDT-a. To je znatno manje nego 2022. godine, kada je glasalo 69,3 odsto.
Manje nepravilnosti i optužbe o "migraciji birača
Miran izborni dan obilježila je niska izlaznost i manje nepravilnosti, te uzajamne optužbe opozicije i čelnika MUP-a o odgovornosti za stotine birača koji navodno imaju biračko pravo i u Srbiji i Republici Srpskoj.
Iz CDT-a su ranije saopštili da "izborni dan na biralištima u Podgorici protiče mirno, uz povećan broj zabilježenih tehničkih nepravilnosti i manji broj kršenja procedure glasanja".
Naveli su da se najkrupniji prigovor koji su pojedini učesnici imali u ovom izbornom procesu odnosi na navode da se "događa organizovani dolazak birača koji pored prebivališta i biračkog prava u Crnoj Gori imaju biračko pravo i u Srbiji ili bosanskohercegovačkom entitetu Republika Srpska".
"Organizovane migracije birača nijesu nova pojava ni u Crnoj Gori ni u regionu, i zaslužuju osudu. Međutim, u vezi sa ovim navodima ima još uvijek dosta nepoznanica, i zbog toga je važno što ih državno tužilaštvo već provjerava" , saopštili su iz CDT-a.
Ranije danas, glavna opoziciona Demokratska partija socijalista (DPS), koja je u petak saopštila da ima spisak “duplih birača”, rekla je u nedjelju da je evidentirala “na stotine građana koji su nezakonito iskoristili svoje biračko pravo i time počinili krivično djelo”.
"Protiv svih će biti podnešena krivična prijava", istakli su iz DPS-a.
Predsjednik DPS-a kazao je u nedelju kako “zvanični podaci granične policije govore da je u odnosu na isti period 2023, na isti dan ove godine ušlo 14.000 ljudi više”.
"Ušli su u Crnu Goru u prethodnih 48 sati", rekao je Živković.
Uprava policije je objavila da je tokom tekućeg vikenda u Crnu Goru ušlo "preko 14.000 putnika manje" u odnosu na prethodni, navodeći da “zbog te činjenice nema mjesta zaključku da su današnji lokalni izbori doveli do većeg broja ulazaka putnika u našu državu”.
"Sa spiska koji je dostavljen Upravi policije, u posljednja tri dana registrovana su 54 ulaska i 67 izlazaka lica", objavila je UP na Eksu.
Aktuelni ministar unutrašnjih poslova Danilo Šaranović, kandidat na listi PES-Demokrate, optužio je DPS da vrši pritisak na birače i poručio da “država garantuje da svako ko ima biračko pravo to pravo može da ostvari, jer to garanuje Ustav i zakon, a ne politički subjekti”.
"DPS je uputio danas prijeteću poruku da neće dozvoliti određenom broju lica da ostvare to pravo. To se ne smije raditi i vrijeme prijetnji i ucjena je iza nas”, rekao je Šaranović i ocijenio je da se radi o “manipulacijma od doktora izbornog inženjeringa".
On je podsjetio da je DPS-u ranije bilo sporno 3,300 birača, da bi taj spisak “spao na 1,910 osoba”, navodeći da su ti birači upisani za vrijeme vladavine DPS-a-.
Ko je učestvovao na izborima u Podgorici?
Na izborima su učestvovale liste Pokreta Evropa sad i Demokrata “Još jače – prof.dr. Saša Mujović”, Demokratske partije socijalista “I riječju i djelom – Dr. Nermin Abdić”, “Pokreta za Podgoricu Jakov Milatović”, Za budućnost Podgorice – “Grad svih nas” Jelena Borovinić Bojović, Evropski savez Boris Mugoša”.
Pored ovih lista, na lokalnim izborima učestvovale su i liste “Vrijeme je za red” Stranke evropskog progresa Duško Marković, Pokret Naprijed Vuk Kadić, Preokret Srđana Perića, Podgorička lista - Andrej Milović, Crnogorska evropska partija Novak Adžić, te liste Pokret podstanara Podgorica, Crnogorska građanska akcija i Bošnjačka stranka.
U Podgorici su između ostalih glasali premijer i predsjednik Crne Gore, Milojko Spajić i Jakov Milatović, kao i bivši predsjednik Milo Đukanović.
Na prošlim izborima u Podgorici, održanim u oktobru 2022, poslije 30 godina dominacije DPS-a najviše glasova osvojio Pokret Evropa sad, koji je vlast formirao sa Demokratama, koalicijom Za budućnost Podgorice i građanskim pokretom URA.
Podgoričke izbore posmatrala je i delegacija Savjeta Evrope, čiji su kongresni timovi pratili izborne procedure na biračkim mjestima, a iz SE je najavljeno da će preliminarne zaključke saopštiti u ponedjeljak.
Učesnici izbora u Podgorici uvjereni u dobar rezultat
Učesnici lokalnih izbora u Podgorici saopštili ranije u nedelju da očekuju miran izborni dan, fer i demokratsku izbornu atmosferu.
Predsjednik Crne Gore, koji je i nosilac izborne liste “Pokreta za Podgoricu Jakov Milatović”, koju čine Pokret za Podgoricu, Građanski pokret URA i Pokret za promjene, nakon glasanja je kazao da “izborni dan treba da bude praznik demokratije”. Prema njegovim riječima “predizbornu kampanju obilježila je zloupotreba dražavnih resursa”.
“Tu sam kao predsjednik države i kao nosilac jedne od izbornih lista za koju vjerujem da će biti pobjednička. Tokom predizborne kampanje bilo je najviše zloupotrebe državnih resursa. Tu, prije svega, mislim na izvršnu vlast. Pozivam nadležne organe i civilni sektor da ispitaju zloupotrebe”, naveo je Milatović.
Pravo glasa u Podgorici iskoristio je i premijer Milojko Spajić. Njegov Pokret Evropa sad na izborima u Podgorici nastupa u koaliciji sa Demokratama Alekse Bečića, a njihovu listu ,,Evropa sad-Demokrate-Još jače”, predvodi aktuelni minister energetike Saša Mujović.
Spajić je, nakon glasanja, novinarima kratro rekao da želi da “izborni dan protekne mirno i dostojanstveno i da što više građana iskoristi svoje biračko pravo i da najbolji pobijedi”.
Nosilac liste Evropski savez, koji čine Socijaldemokrate, Socijaldemokratska partija i Liberalna partija, Boris Mugoša istakao je važnost izbora u Podgorici, jer će kako je kazao, “rezultati uticati na mnoge procese u Crnoj Gori”. Predizbornu kampanju, Mugoša je ocijijenio kao "nepristojnu funkcionersku kampanju koju je obilježila zloupotreba državnih resursa”.
Nosilac liste Za budućnost Podgorice – “Grad svih nas” Jelena Borovinić Bojović, poručila je da su današnji lokalni izbori važan dan za Podgoricu jer je “Podgorica grad koji treba da se razvija i napreduje”.
"Nemamo vremena za gubljenje, ali sam sigurna da će građani i građanke potvrditi svoju demokratsku posvećenost gradu i da će učiniti sve da počnemo da govorimo i razmišljamo o temama koje su bitne za grad i građane, a ne isključivo za političare" , navela je Borovinić Bojović.
Nosilac liste Demokratske partije socijalista “I riječju i djelom “, Nermin Abdić poželio je uspjeh svim učesnicima izbora i rekao da se nada da će svi prihvatiti rezultate izbora.
Predsjednik stranke Evropskog progresa, bivši crnogorski premijer Duško Marković, nakon glasanja je kazao da očekuje dobar rezultat svoje partije na lokalnim izborima u Podgorici. On je istakao da je postojala “agresivna kampanja blokova vlasti i nezapamćena zloupotreba državnih resursa u političke svrhe, bez ozbiljnog upozorenja onih koji su dužni da prate izborni proces”.
Pravo glasa na izborima u Podgorici iskoristio je i bivši crnogorski predsjednik Milo Đukanović
On je rekao da su izbori u glavnom gradu “zahvalna provjera raspoloženja birača na nivou države”.
“Ovi izbori su i pod dodatnom pažnjom s obzriom na to da je nedavno izabrana nova lokalna uprava u Podgorici veoma brzo izgubila povjerenje, što upućuje na potrebu preispitivanja kvaliteta političke ponude. Tako da vjerujem da je ovo dobar trenutak da se kroz provjeru biračkog raspoloženja Podgorice sagleda i raspoloženje birača na nivou države i da se stvaraju lagano uslovi za prevazilaženje dubokog političkog jaza koji postoji “, naveo je Đukanović.
Građani očekuju da uprava brine o interesima građana
Građani Podgorice očekuju da će na čelu grada biti lokalna uprava koja vodi računa o interesima građana i boljitku grada.
Mlađa Podgoričanka sa kojom smo razgovarali kaže da nije pratila politička dešavanja, navodi da je politika ne interesuje,već da od onih koji pobijede očekuje da se posvete “svakodnevnim stvarima”, unaprijede saobraćajnu strukturu grada i izgrade što više sadržaja za djecu.
Njena starija sugrađanka smatra da na lokalnim izborima u Podgorici niko neće dobiti značajnu većinu, pa vjeruje u brz dogovor nakon izbora kako bi svima bilo bolje.
Bilo je i onih koji očekuju da građani izaberu partiju koja je, kako navodi stariiji stanovnik Podgorice, “privržena Crnoj Gori, koja treba da sačuva svoju građansku strukturu i vlast”.
“Očekujem da se stane na kraj onima koji dovode glasače iz drugih država da glasaju ovdje”, naveo je on.
Izbori u Kotoru
Na lokalnim izborima u Kotoru, koje nisu pratili posmatrači CDT-a, prema podacima koalicije PES - Demokrate, najviše glasova i po 10 mandata osvojile su liste "Kotor prije svega - Neđeljko Moškov" Demokratske partije socijalista sa 28,3 odsto i "Vladimir Jokić - za gradonačelnika - Demokrate - PES" sa 26 odsto, javio je portal RTCG.
Lista "Za budućnost Kotora - grad svih nas" osvojila je 9,4 odsto ili tri mandata, a isti broj mandata osvojile su i "Demokratska alternativa - dr Davor Kumburović - Da se Kotor pita" i Grbaljska lista za koje je glasalo po 8,4 odsto birača.
U lokalni parliament ulaze i Evropski savez sa 5,4 odsto i dva odbornika, te Hrvatska građanska inicijativa sa 4,75 i Kotorski pokret sa 3,1 odsto, koji će imati po jedan mandat.
Iz DPS-a je, međutim, saopšteno da je ta stranka "ubjedljiv pobjednik lokalnih izbora" sa 11 mandata.
“Jedanaest mandata je sjajan rezultat. Kada pogledamo kumulativno ono što je osvojila lista Demorate-PES, vidimo da je sa 3.300 glasova doživjela debakl. Ne samo ona, nego sve partije koje čine vlast na državnom i na lokalnom nivou. Sjajan rezulat DPS na izborima u Kotoru”, rekao je Aleksandar Bogdanović iz DPS-a za TV Vijesti.
Predsjednica Opštinske izborne komisije Kotora Anka Perović kazala je da je u tom gradu glasalo 54,6 odsto birača i da nije bilo značajnih nepravilnosti na izborima, te da su protekli u mirnoj atmosferi.
